Wednesday, March 05, 2008

Washington Post article.

Silence on Armenia

By Levon Ter-Petrossian
Wednesday, March 5, 2008; A21

YEREVAN, Armenia -- In Armenia's presidential election last month, I stood as the main opposition candidate against incumbent Prime Minister Serzh Sarkissian. The election followed a sadly familiar script: The regime harassed the opposition's representatives, bribed and intimidated voters, stuffed ballot boxes, and systematically miscounted votes. Indeed, the rigging of the outcome did not begin on Feb. 19. For the duration of the campaign the country's main medium of communication, television, which is tightly controlled by the regime, churned out propaganda that would have made Brezhnev-era Soviet propagandists blush in shame.

We in the opposition were angered by all of this but not surprised. What surprised and dismayed us was the deafening silence from the West. What dismayed us even more was the technical report of the observer mission from the Organization for Security and Cooperation in Europe, which rubber-stamped Sarkissian's farcical claim of victory.

The people of Armenia, unlike the OSCE monitors, chose to see what happened at the polling stations. Naturally, they discounted Sarkissian's claim and gathered to demand annulment of the results. They staged a continuous protest at Opera Square that became the most wonderful celebration of freedom and one that should be studied as an example of nonviolent, lawful resistance against illegitimate rule.

Deeply concerned that the ranks of protesters were swelling by the day, the regime decided early Saturday to resort to force. Riot police were ordered to disperse the crowd, detain the opposition leaders and put me under house arrest. After several hours, citizens reassembled at another site, demanding to see their leaders, but instead they encountered more riot police, later reinforced by units of the Armenian army, which was ordered to crush the protest. At least eight people were killed this weekend, and emergency rule has been declared.

How did we come to this? Why did the regime headed by outgoing President Robert Kocharian and "president-elect" Sarkissian think it could get away with using force against its own people? Surely the two men had their reasons, but the West's signal, even if unintentional, that they did not have to worry about a strong international reaction was the most important one.

We in Armenia have been trying to understand the roots of such indifference to the rape of our democracy by the Kocharian-Sarkissian regime. The available evidence suggests two explanations: First, some influential organizations and actors in the West, and in Europe in particular, are naively wedded to the notion of positive reinforcement. They seem to think that praising small improvements, instead of criticizing major flaws, creates an incentive for good behavior. Anyone who has studied this regime closely, however, understands the absurdity of such an approach.

Second, and perhaps more important, is the oft-stated claim that the only people able to settle Armenia's long-standing conflict over the Nagorno-Karabakh region will be leaders who are themselves from Nagorno-Karabakh -- as Kocharian and Sarkissian are -- and who are perceived domestically as hard-liners. This is analogous to the "only Nixon could go to China" logic. The problem is that despite being in power for the past 10 years, Kocharian and Sarkissian have done little to move the negotiating process forward. More important, any leader who must make consequential and difficult choices must have the trust of his people. Sarkissian does not have that trust. After what he and Kocharian did on March 1, he will not be able to govern here, let alone make difficult choices.

So what should be done? What do the people of Armenia expect from the West, and the United States in particular? At the very least, we expect a strong and unequivocal condemnation of the violence that occurred March 1 and a recognition that the government, not the opposition, bears responsibility. This condemnation should accompany a stern warning against continued persecution of the opposition and its leaders -- mistreatment that is reaching unprecedented levels -- as well as a demand to lift the restrictions on the media and restore the people's rights to free assembly and unbiased information. We also expect a reassessment of the conduct of the election. Any serious reassessment will inevitably lead to the conclusion that a new election must be held.

If these steps are not taken, Armenians will draw two very undesirable conclusions: that peaceful and lawful means of political struggle are ineffective and pointless, and that the West cares about democracy only when it is politically expedient to do so. The West must do everything possible to dissuade Armenia's citizens from reaching those conclusions.

The writer was president of Armenia from 1991 to 1998 and was the main opposition candidate for president this year. He is under house arrest.
Լռություն Հայաստանի մասին

Հայաստանի նախորդ ամսվա նախագահական ընտրություններում ես ներկայիս վարչապետ Սերժ Սարգսյանին ընդդիմադիր հիմնական թեկնածուն էի:

Ընտրություններն անցան տխրահռչակ սցենարով. ռեժիմը հալածեց ընդդիմության ներկայացուցիչներին, կաշառեց եւ ահաբեկեց ընտրողներին, լցոնեց քվեատուփերը եւ համակարգված ձեւով իրականացրեց ձայների սխալ հաշվառում: Իհարկե, արդյունքների կեղծումը չէր սկսվել փետրվարի 19-ին: Նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում երկրի հեռահաղորդակցության հիմնական միջոցը՝ հեռուստատեսությունը, խստիվ հսկվելով ռեժիմի կողմից, նախաձեռնեց մի պրոպագանդա, որը կստիպեր բրեժնեւյան ժամանակների սովետական պրոպագանդիստներին ամոթից կարմրել:

Մենք՝ ընդդիմադիրներս, զայրացած էինք այս ամենից, բայց ոչ զարմացած: Մեզ զարմացրեց եւ տագնապեցրեց Արեւմուտքի խլացնող լռությունը: Մեզ հատկապես հիասթափեցրեց ԵԱՀԿ-ի դիտորդական առաքելության տեխնիկական զեկույցը, որը մեխանիկորեն դակեց Սարգսյանի՝ ֆարսի նմանվող պնդումները հաղթանակի մասին:

Հայաստանի ժողովուրդը, ի տարբերություն ԵԱՀԿ դիտորդների, նախըտրեց տեսնել այն, ինչ կատարվել էր ընտրատեղամասերում: Բնականաբար, նրանք մերժեցին Սարգսյանի պնդումները եւ հավաքվեցին, որ պահանջեն արդյունքների անվավերությունը: Նրանք ելան անժամկետ հանրահավաքների Օպերայի հրապարակում, որոնք դարձան ազատության շքեղագույն տոնախմբություն եւ որոնք կարող են ուսուցանող լինել՝ որպես անօրեն ռեժիմի դեմ խաղաղ եւ օրինական դիմադրության օրինակ:

Մտահոգվելով հանրահավաքների մասնակիցների շարունակ աճող թվով՝ ռեժիմը որոշեց շաբաթ առավոտյան անցնել ուժային գործողությունների: Ոստիկանության հատուկ զորքերին հրամայվեց ցրել մարդկանց բազմությունը, ձերբակալել ընդդիմության ներկայացուցիչներին եւ տնային կալանք սահմանել իմ նկատմամբ: Դրանից մի քանի ժամ հետո քաղաքացիները հավաքվեցին մեկ այլ տեղ՝ իրենց առաջնորդներին տեսնելու պահանջով, սակայն հանդիպեցին հատուկ զորքերի ավելի մեծ քանակի, որն էլ ավելի ուշ համալրվեց հայկական բանակի զորքերով, որոնց հրամայվեց ջարդել բողոքավորներին: Նվազագույնը 8 մարդ մահացավ անցած շաբաթվա վերջին, եւ հայտարարվեց արտակարգ իրավիճակ:

Ինչպե՞ս մենք հասանք սրան: Ինչու՞ հեռացող նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի եւ «ընտրված նախագահ» Սերժ Սարգսյանի գլխավորած ռեժիմը մտածեց, որ իր սեփական ժողովրդի դեմ ուժի կիրառումը կմարսվի: Անշուշտ, այս երկու անձինք ունեին իրենց պատճառաբանությունները, սակայն դրանցից ամենակարեւորը Արեւմուտքի՝ թեկուզ ոչ մտադրված այն ազդանշանն էր, որ իրենք անհանգստանալու ոչինչ չունեն միջազգային խիստ արձագանքի առումով:

Մենք Հայաստանում փորձում էինք հասկանալ Քոչարյան եւ Սարգսյան ռեժիմի կողմից մեր ժողովրդավարության բռնաբարման նկատմամբ գոյություն ունեցող այս անտարբերության արմատները: Առկա ապացույցները երկու բացատրություն են առաջարկում: Առաջին՝ Արեւմուտքի եւ հատկապես Եվրոպայի որոշ ազդեցիկ կազմակերպություններ եւ գործիչներ միամտորեն կառչած են դրական գնահատականներ տալու միջոցով արդյունքի հասնելու գաղափարին: Նրանց թվում է, որ խոշոր թերությունները քննադատելու փոխարեն, փոքր բարելավումները գովաբանելով՝ ստեղծում են լավ վարքագծի համար խթաններ: Սակայն ամեն ոք, ով լավ է ուսումնասիրել այս ռեժիմը, գիտի նման մոտեցման անհեթեթությունը:

Երկրորդ եւ թերեւս առավել կարեւոր բացատրությունն այն հաճախ շրջանառվող դիտարկումն է, որ միակ անձինք, ովքեր ունակ են լուծել Հայաստանի երկարատեւ խնդիրը՝ կապված ղարաբաղյան հակամարտության հետ, ղարաբաղյան ծագում ունեցող ղեկավարներն են, ինչպիսիք Քոչարյանն ու Սարգսյանն են, որոնք եւ երկրի ներսում հայտնի են որպես կոշտ դիրքորոշում ունեցողներ: Սա նման է՝ «միայն Նիքսոնը կարող էր գնալ Չինաստան» տրամաբանությանը: Խնդիրն այն է, որ չնայած նախորդ 10 տարիների ընթացքում ունեցած իշխանությանը՝ Քոչարյանն ու Սարգսյանը շատ քիչ բան են արել բանակցային գործընթացի առաջընթացի գործում: Առավել կարեւոր է այն, որ բարդ եւ արդյունավետ որոշումներ կայացնող առաջնորդը պետք է ունենա իր ժողովրդի վստահությունը: Սարգսյանը չունի այդ վստահությունը: Մարտի 1-ին իր եւ Քոչարյանի կողմից իրականացրածից հետո նա չի կարողանա այստեղ կառավարել, ուր մնաց՝ բարդ որոշումներ կայացնել:

Եվ այսպես, ի՞նչ է պետք անել: Ի՞նչ սպասելիքներ ունի Հայաստանի ժողովուրդը Արեւմուտքից եւ հատկապես Միացյալ Նահագներից: Նվազագույնը մենք ակնկալում ենք մարտի 1-ի բռնությունների հզոր եւ աներկբա դատապարտում՝ այն գիտակցությամբ, որ իշխանությունն է, եւ ոչ թե ընդդիմությունը, կրում պատասխանատվությունը: Այս դատապարտումը պետք է ուղեկցվի խիստ զգուշացմամբ՝ ընդդիմության եւ ընդդիմադիր լիդերների հանդեպ աննախադեպ չափերի հասնող եւ չդադարող հետապնդումների դադարեցման, ինչպես նաեւ մամուլի նկատմամբ սահմանափակումները վերացնելու եւ ազատ հանրահավաքներ անելու եւ անկողմնակալ լրատվություն ստանալու մարդկանց իրավունքը վերականգնելու պահանջով: Մենք նաեւ սպասում ենք ընտրությունների անցկացման վերաբերյալ նոր գնահատականի: Ցանկացած լուրջ գնահատական անխուսափելիորեն կբերի այն եզրահանգմանը, որ պետք է անցկացվեն նոր ընտրություններ:

Եթե այս քայլերը չձեռնարկվեն, հայերը կհանգեն երկու խիստ անցանկալի եզրակացությունների. որ քաղաքական պայքարի խաղաղ եւ օրինական միջոցները անարդյունավետ են ու անիմաստ, եւ որ Արեւմուտքը հոգում է ժողովրդավարության մասին, միայն երբ դա իրեն քաղաքականապես նպատակահարմար է: Արեւմուտքը պետք է անի հնարավոր ամեն ինչ, որպեսզի Հայաստանի քաղաքացիներին հետ պահի այս եզրակացություններից:

No comments: