Friday, August 29, 2008
Thursday, August 28, 2008
ԱՆՀԵՐՔԵԼԻ ՓԱՍՏԵՐ
Չնայած իշխանությունները կաշվից դուրս են գալիս` մարտի 1-ի իրադարձությունների մասին ճշմարտությունը կոծկելու համար, գործը արագ տեմպերով բացահայտվում է, եւ իրադարձությունների պաշտոնական վարկածները կարող են վստահություն ներշնչել միայն միամիտներին: Մարտի 1-ին վիրավորված եւ ապրիլի 11-ին մահացած 29-ամյա Սամվել Հարությունյանի ծնողները "Ա1+"-ին են ներկայացրել այնպիսի փաստեր, որոնք ապացուցում են, որ իրենց որդին վիրավորվել է ոչ թե մարտի 1-ի իրադարձությունների ժամանակ, այլ ձերբակալվելուց հետո: Նա ծանր վնասվածքներ է ստացել ոստիկանների կողմից դաժան ծեծի ենթարկվելու արդյունքում:
"Մարտի 2-ին եւ 3-ին ես եւ կինս որդուս տեսանք հեռուստատեսությամբ՝ առողջ վիճակում: Նա եւս 5 տղաների հետ նստած էր ինչ-որ արյունոտ պատի տակ: Տեսանյութում տղաս ոստիկաններից մեկի հետ զրուցում էր, իսկ հետո հաջորդ կադրերում նա արդեն պառկած էր, իսկ մյուս տղաները նստած էին: Ես համոզված եմ, որ տղաս առաջին լուրջ հարվածները ստացել է հենց այնտեղ: Այդ կադրերը շատերն են տեսել եւ ճանաչել որդուս, սակայն այսօր վախենում են ասել ճշմարտությունը",- "Ա1+"-ին ասել է զոհվածի հայրը` Ռոբերտ Հարությունյանը: Խոսքը այն կադրերի մասին է, որոնք վերաբերում են մարտի 1-ի լույս 2-ի գիշերը Մյասնիկյանի արձանի մոտից ժողովրդի հեռանալուց հետո տեղի ունեցած իրադարձություններին: Մարտի 4-ին Հարությունյանների ընտանիքին զանգահարել են եւ ասել, որ իրենց որդին գիտակցությունը կորցրած, կիսամեռ վիճակում գտնվում է Հանրապետական հիվանդանոցում:
"Երբ գնացի հիվանդանոց, որդուս չճանաչեցի: 76 կգ որդիս դարձել էր 120 կգ: Ես նրան ճանաչեցի միայն մարմնի վրայի նշաններով: Նրա ոտքերի վրա տեսա այն նույն կապույտ կտորը, որով մարտի 2-ի տեսանյութում կապում էին արյունոտ պատի տակ նստած տղաների ոտքերն ու ձեռքերը, որոնց մեջ էր նաեւ իմ տղան: Որդուս ոտքերին եւ ձեռքերին նաեւ օղակաձեւ կարմիր հետքեր կային, մարմնի աջ կողմն ու աչքերի տակն ամբողջությամբ կապտած էին",- պատմել է զոհվածի հայրը: Բերված փաստերը վկայում են այն մասին, որ իրավապահ կոչվածները պարզապես մահապատժի դատավճիռներ են ի կատար ածել, իսկ դատախազության ու Հատուկ քննչական ծառայության միակ նպատակն այս ամիսներին եղել է ժողովրդի դեմ իրականացված ոճրագործության հետքերը թաքցնելը, ինչը նրանց, բնականաբար, չի հաջողվում:
"Մարտի 2-ին եւ 3-ին ես եւ կինս որդուս տեսանք հեռուստատեսությամբ՝ առողջ վիճակում: Նա եւս 5 տղաների հետ նստած էր ինչ-որ արյունոտ պատի տակ: Տեսանյութում տղաս ոստիկաններից մեկի հետ զրուցում էր, իսկ հետո հաջորդ կադրերում նա արդեն պառկած էր, իսկ մյուս տղաները նստած էին: Ես համոզված եմ, որ տղաս առաջին լուրջ հարվածները ստացել է հենց այնտեղ: Այդ կադրերը շատերն են տեսել եւ ճանաչել որդուս, սակայն այսօր վախենում են ասել ճշմարտությունը",- "Ա1+"-ին ասել է զոհվածի հայրը` Ռոբերտ Հարությունյանը: Խոսքը այն կադրերի մասին է, որոնք վերաբերում են մարտի 1-ի լույս 2-ի գիշերը Մյասնիկյանի արձանի մոտից ժողովրդի հեռանալուց հետո տեղի ունեցած իրադարձություններին: Մարտի 4-ին Հարությունյանների ընտանիքին զանգահարել են եւ ասել, որ իրենց որդին գիտակցությունը կորցրած, կիսամեռ վիճակում գտնվում է Հանրապետական հիվանդանոցում:
"Երբ գնացի հիվանդանոց, որդուս չճանաչեցի: 76 կգ որդիս դարձել էր 120 կգ: Ես նրան ճանաչեցի միայն մարմնի վրայի նշաններով: Նրա ոտքերի վրա տեսա այն նույն կապույտ կտորը, որով մարտի 2-ի տեսանյութում կապում էին արյունոտ պատի տակ նստած տղաների ոտքերն ու ձեռքերը, որոնց մեջ էր նաեւ իմ տղան: Որդուս ոտքերին եւ ձեռքերին նաեւ օղակաձեւ կարմիր հետքեր կային, մարմնի աջ կողմն ու աչքերի տակն ամբողջությամբ կապտած էին",- պատմել է զոհվածի հայրը: Բերված փաստերը վկայում են այն մասին, որ իրավապահ կոչվածները պարզապես մահապատժի դատավճիռներ են ի կատար ածել, իսկ դատախազության ու Հատուկ քննչական ծառայության միակ նպատակն այս ամիսներին եղել է ժողովրդի դեմ իրականացված ոճրագործության հետքերը թաքցնելը, ինչը նրանց, բնականաբար, չի հաջողվում:
Սամցխե-Ջավախքը պիտի միանա Հայաստանին
Սա Ժիրայր Սեֆիլյանի կարծիքն է
Արդյոք Սամցխե-Ջավախքի համար անկախություն ձեռք բերելը ռեալ հեռանկա՞ր է այն իրավիճակում, որը ստեղծվել է տարածաշրջանում՝ վրաց-օսական եւ ռուս-վրացական ռազմական առճակատումից հետո, եւ արդյոք Ջավախքում նման ձգտումները չե՞ն բարդացնի հայ- վրացական հարաբերություններն ու Հայաստանն ավելի աննպաստ վիճակում չի՞ հայտնվի՝ նկատի ունենալով, որ մեր միակ հյուսիսային դարպասը դեպի արտաքին աշխարհ Վրաստանն է: Երեկ այս հարցով դիմեցինք «Հայ կամավորականների համախմբում» նախաձեռնության հիմնադիր անդամ Ժիրայր Սեֆիլյանին: Այս նախաձեռնությունը երեկ ողջունել էր Հարավային Օսեթիայի եւ Աբխազիայի անկախության ճանաչման փաստը՝ հույս հայտնելով, որ «Ազատությունը՝ որպես Աստվածատուր շնորհ, թեւածում է նաեւ Սամցխե-Ջավախքի հայության գլխավերեւում»: «Ամեն անգամ, երբ խոսել ենք Ջավախքի, նրա հայապահպանության մասին, եղել է կարծիք, որ դրանով կարող ենք վնասել, փակել մեր միակ հյուսիսային ճանապարհը: Բայց մենք համոզված ենք, որ երբ Ջավախքը հայաթափվի, այդ ժամանակ ճանապարհը կփակվի: Գլխավոր երաշխիքը, որ ճանապարհը միշտ բաց կլինի՝ Ջավախքի հայապահպանումն է»,- «Առավոտի» հետ զրույցում ասաց Ժ. Սեֆիլյանը: Վրաստանի տարածքում Ջավախքի հարցը բարձրացնելու դեպքում ջավախահայությունն արդյոք մանրադրամ չի՞ լինի, օրինակ՝ նույն Ռուսաստանի ձեռքին: «Մեր հայտարարությամբ մենք որեւէ կողմի համար «պրո» կեցվածք չենք ուզում դրսեւորել: Պարզապես ուզում ենք հիշեցնել, որ գոյություն ունի Ջավախքի խնդիր: Այսօրվա՝ Սահակաշվիլիի Վրաստանը ձգտում է մինի կայսրություն ձեւավորելուն: Մեր պատկերացմամբ՝ Վրաստանը այդպիսին չպետք է լինի: Այն առնվազն ֆեդերատիվ կամ նույնիսկ կոնֆեդերատիվ պետություն պետք է լինի: Միայն այդ ճանապարհով է հնարավոր այս տարածաշրջանը հանգիստ թողնել: Հիմա, շնորհիվ սահակաշվիլիների ռեժիմների, իրավիճակը սրվել եւ վերաճել է պատերազմականի, որից նաեւ մեր երկիրն է տուժում: Մենք կրում ենք Սահակաշվիլիի ռեժիմի վնասները: Մեզ ավելի ձեռնտու է, որ Վրաստանում ձեւավորվի մի վարչակարգ, որը կայսրության վերածվելու ձգտումներ չունի»,- ասաց Ժ. Սեֆիլյանը: Նրա համոզմամբ, ջավախահայությունը կարող էր տուժել, եթե Սահակաշվիլին Հարավային Օսեթիայում հաջողության հասներ, որովհետեւ, ինչպես ակնարկեց Ժ. Սեֆիլյանը, դրանից հետո ավելի մեծ թափ էր ստանալու Ջավախքի հայաթափումը, ինչն, ըստ նրա, առկա է արդեն մի քանի տարի. «Եթե ջավախահայությունն իր իրավունքների տերը լինի, որեւէ սրման խնդիր չեմ տեսնում: Նաեւ ջավախահայությա՛ն նպատակը իրավիճակի սրումը չպետք է լինի: Պարզապես իր իրավունքներին տեր կանգնելու խնդիր կա, մանավանդ, որ մենք Ջավախքում բնիկ ենք, եկվոր չենք: Սա շատ կարեւոր հանգամանք է, որը Սահակաշվիլիի կողմից անտեսվել է: Ավելին, այս ծրագրին մեր իշխանությունները, դժբախտաբար, ոչ միայն լուռ նայել, այլեւ մեղսակից են եղել»: Ժ. Սեֆիլյանի կարծիքով, Ջավախքը՝ Ախալցխայից մինչեւ Ծալկա, պետք է փաստացի միանա ՀՀ-ին: Դա կլինի դե-յուրե ինքնավա՞ր մարզ, թե՞ այլ բան, Սեֆիլյանը չի կարեւորում՝ օրինակ բերելով Արցախը, որը «փաստացի միացել է ՀՀ-ին»: Դա նոր պատերազմ չի՞ նշանակում: Ի պատասխան՝ Սեֆիլյանն ասաց. «Վրաստանում պատերազմներ լինելու են միմիայն ռեժիմի ներկայացուցչի խելագարության պատճառով, ինչպես՝ Հարավային Օսեթիայի պարագայում: Պատերազմների պատճառը ոչ թե փոքր ժողովուրդների պահանջատիրությունն է, այլ՝ ռեժիմի կայսերական ձգտումները»: Պաշտոնական Երեւանը պե՞տք է ճանաչի Հարավային Օսեթիայի եւ Աբխազիայի անկախությունը: Այս հարցին Ժ. Սեֆիլյանը պատասխանեց. «Միակ բանը, որ այսօր պիտի անի ՀՀ իշխանությունը՝ օր առաջ հեռանալն է»:
ՆԱԻՐԱ ՄԱՄԻԿՈՆՅԱՆ
Արդյոք Սամցխե-Ջավախքի համար անկախություն ձեռք բերելը ռեալ հեռանկա՞ր է այն իրավիճակում, որը ստեղծվել է տարածաշրջանում՝ վրաց-օսական եւ ռուս-վրացական ռազմական առճակատումից հետո, եւ արդյոք Ջավախքում նման ձգտումները չե՞ն բարդացնի հայ- վրացական հարաբերություններն ու Հայաստանն ավելի աննպաստ վիճակում չի՞ հայտնվի՝ նկատի ունենալով, որ մեր միակ հյուսիսային դարպասը դեպի արտաքին աշխարհ Վրաստանն է: Երեկ այս հարցով դիմեցինք «Հայ կամավորականների համախմբում» նախաձեռնության հիմնադիր անդամ Ժիրայր Սեֆիլյանին: Այս նախաձեռնությունը երեկ ողջունել էր Հարավային Օսեթիայի եւ Աբխազիայի անկախության ճանաչման փաստը՝ հույս հայտնելով, որ «Ազատությունը՝ որպես Աստվածատուր շնորհ, թեւածում է նաեւ Սամցխե-Ջավախքի հայության գլխավերեւում»: «Ամեն անգամ, երբ խոսել ենք Ջավախքի, նրա հայապահպանության մասին, եղել է կարծիք, որ դրանով կարող ենք վնասել, փակել մեր միակ հյուսիսային ճանապարհը: Բայց մենք համոզված ենք, որ երբ Ջավախքը հայաթափվի, այդ ժամանակ ճանապարհը կփակվի: Գլխավոր երաշխիքը, որ ճանապարհը միշտ բաց կլինի՝ Ջավախքի հայապահպանումն է»,- «Առավոտի» հետ զրույցում ասաց Ժ. Սեֆիլյանը: Վրաստանի տարածքում Ջավախքի հարցը բարձրացնելու դեպքում ջավախահայությունն արդյոք մանրադրամ չի՞ լինի, օրինակ՝ նույն Ռուսաստանի ձեռքին: «Մեր հայտարարությամբ մենք որեւէ կողմի համար «պրո» կեցվածք չենք ուզում դրսեւորել: Պարզապես ուզում ենք հիշեցնել, որ գոյություն ունի Ջավախքի խնդիր: Այսօրվա՝ Սահակաշվիլիի Վրաստանը ձգտում է մինի կայսրություն ձեւավորելուն: Մեր պատկերացմամբ՝ Վրաստանը այդպիսին չպետք է լինի: Այն առնվազն ֆեդերատիվ կամ նույնիսկ կոնֆեդերատիվ պետություն պետք է լինի: Միայն այդ ճանապարհով է հնարավոր այս տարածաշրջանը հանգիստ թողնել: Հիմա, շնորհիվ սահակաշվիլիների ռեժիմների, իրավիճակը սրվել եւ վերաճել է պատերազմականի, որից նաեւ մեր երկիրն է տուժում: Մենք կրում ենք Սահակաշվիլիի ռեժիմի վնասները: Մեզ ավելի ձեռնտու է, որ Վրաստանում ձեւավորվի մի վարչակարգ, որը կայսրության վերածվելու ձգտումներ չունի»,- ասաց Ժ. Սեֆիլյանը: Նրա համոզմամբ, ջավախահայությունը կարող էր տուժել, եթե Սահակաշվիլին Հարավային Օսեթիայում հաջողության հասներ, որովհետեւ, ինչպես ակնարկեց Ժ. Սեֆիլյանը, դրանից հետո ավելի մեծ թափ էր ստանալու Ջավախքի հայաթափումը, ինչն, ըստ նրա, առկա է արդեն մի քանի տարի. «Եթե ջավախահայությունն իր իրավունքների տերը լինի, որեւէ սրման խնդիր չեմ տեսնում: Նաեւ ջավախահայությա՛ն նպատակը իրավիճակի սրումը չպետք է լինի: Պարզապես իր իրավունքներին տեր կանգնելու խնդիր կա, մանավանդ, որ մենք Ջավախքում բնիկ ենք, եկվոր չենք: Սա շատ կարեւոր հանգամանք է, որը Սահակաշվիլիի կողմից անտեսվել է: Ավելին, այս ծրագրին մեր իշխանությունները, դժբախտաբար, ոչ միայն լուռ նայել, այլեւ մեղսակից են եղել»: Ժ. Սեֆիլյանի կարծիքով, Ջավախքը՝ Ախալցխայից մինչեւ Ծալկա, պետք է փաստացի միանա ՀՀ-ին: Դա կլինի դե-յուրե ինքնավա՞ր մարզ, թե՞ այլ բան, Սեֆիլյանը չի կարեւորում՝ օրինակ բերելով Արցախը, որը «փաստացի միացել է ՀՀ-ին»: Դա նոր պատերազմ չի՞ նշանակում: Ի պատասխան՝ Սեֆիլյանն ասաց. «Վրաստանում պատերազմներ լինելու են միմիայն ռեժիմի ներկայացուցչի խելագարության պատճառով, ինչպես՝ Հարավային Օսեթիայի պարագայում: Պատերազմների պատճառը ոչ թե փոքր ժողովուրդների պահանջատիրությունն է, այլ՝ ռեժիմի կայսերական ձգտումները»: Պաշտոնական Երեւանը պե՞տք է ճանաչի Հարավային Օսեթիայի եւ Աբխազիայի անկախությունը: Այս հարցին Ժ. Սեֆիլյանը պատասխանեց. «Միակ բանը, որ այսօր պիտի անի ՀՀ իշխանությունը՝ օր առաջ հեռանալն է»:
ՆԱԻՐԱ ՄԱՄԻԿՈՆՅԱՆ
Wednesday, August 27, 2008
Recognizing the independence of Abkhazia and South Ossetia.
Surprisingly, the Dashnakcakans didn't demand to recognize the independence of the South Ossetia and Abkhazia even before the Russians had done so.
This makes me think that these guys may have some foreign policy sense in them after all.
This makes me think that these guys may have some foreign policy sense in them after all.
Tuesday, August 26, 2008
OCD in politics.
When I was a little kid, my parents would talk about the 'paper ladle' that was the symptom of the misfortunes of the Armenian people. My grandmother, a survivor from Cilicia, would tell me about Khrimian Hayrik and his description of the Armenian political thought that amounted to no more than trying to scoop up a bowl of soup with a paper ladle while the rest of the nations were scooping it up with iron ladles.
Another vivid outcome of the Armenian political thought was the answer by the British when asked to help out the Armenians being slaughtered by the Turks: "Our ships cannot climb your Mount Ararat".
I hope we have learned something from these experiences. The early 90-s showed that we have when for the first time in centuries we had an iron ladle to fix some of our problems. This becomes even more important on the background of the Georgian experiences during the same time period. They have been the ones with a paper scoop compared to their enemies' iron scoops and it seems that it is the American ships that now cannot climb their mountains.
This is not to blame the victim (as the Georgians are clearly the victims now) but in real life you got to be a little bit more careful of what you do and what you say. The Georgians now need to bring a statesman to steer the country who is able to solve their problems diplomatically and see if they convince their minorities that it is indeed worth to be within a single Georgia and not in separate states.
The time for obsessive compulsive behavior is over.
Another vivid outcome of the Armenian political thought was the answer by the British when asked to help out the Armenians being slaughtered by the Turks: "Our ships cannot climb your Mount Ararat".
I hope we have learned something from these experiences. The early 90-s showed that we have when for the first time in centuries we had an iron ladle to fix some of our problems. This becomes even more important on the background of the Georgian experiences during the same time period. They have been the ones with a paper scoop compared to their enemies' iron scoops and it seems that it is the American ships that now cannot climb their mountains.
This is not to blame the victim (as the Georgians are clearly the victims now) but in real life you got to be a little bit more careful of what you do and what you say. The Georgians now need to bring a statesman to steer the country who is able to solve their problems diplomatically and see if they convince their minorities that it is indeed worth to be within a single Georgia and not in separate states.
The time for obsessive compulsive behavior is over.
Sunday, August 24, 2008
Independent for 18 years.
On August 23, 1990, Aram Manukian read the text of the Declaration of Independence in front of the whole nation. It was clear then that the fight for independence, which we had been waging since the 60-s (and especially intensely since 1988), was unstoppable.
But now Armenia is almost as much of a Russian colony as it was during the Soviets. All the major decisions are, if not made but at least, approved by the Kremlin bosses. The Armenian president has become some kind of a governor appointed by the Russians. The Russians even have the audacity to declare Armenia a 'Russian outpost' in the Caucasus. This was not done by some crackhead like Zhirinovsky but it was announced by a high ranking Russian official during a meeting with the then president Robert Kocharian. So, as far as the Russians are concerned, Armenia is not sovereign and is not a state.
What is the solution out of this?
I do not see any easy solutions. A large chunk of the Armenian GDP, that includes the more or less important players of the Armenian economy, is generated by the Russians (the latest Russian acquisition were the cement factories in Hrazdan). The Armenian borders are controlled by the Russians. The anchors of the state TV Haylur program speak with Russian accents. The Russification of Armenia is in full swing.
The future is bleak indeed.
But now Armenia is almost as much of a Russian colony as it was during the Soviets. All the major decisions are, if not made but at least, approved by the Kremlin bosses. The Armenian president has become some kind of a governor appointed by the Russians. The Russians even have the audacity to declare Armenia a 'Russian outpost' in the Caucasus. This was not done by some crackhead like Zhirinovsky but it was announced by a high ranking Russian official during a meeting with the then president Robert Kocharian. So, as far as the Russians are concerned, Armenia is not sovereign and is not a state.
What is the solution out of this?
I do not see any easy solutions. A large chunk of the Armenian GDP, that includes the more or less important players of the Armenian economy, is generated by the Russians (the latest Russian acquisition were the cement factories in Hrazdan). The Armenian borders are controlled by the Russians. The anchors of the state TV Haylur program speak with Russian accents. The Russification of Armenia is in full swing.
The future is bleak indeed.
Friday, August 22, 2008
VM gets a cushy task.
Vazgen Manukian is probably set to become a representative of the banditocracy.
Օգոստոսի 24-29-ին ԱՄՆ Դենվեր քաղաքում տեղի ունենալիք դեմոկրատների համագումարին եւ դրա շրջանակներում անցկացվող Առաջնորդների միջազգային ֆորումին մասնակցելու են նաեւ ՀՀ ընդդիմության եւ իշխանության ներկայացուցիչները:
Հայ ազգային կոնգրեսի կողմից մասնակցելու է Դավիթ Շահնազարյանը, իսկ իշխանությունների կողմից` Վազգեն Մանուկյանը:
Օգոստոսի 24-29-ին ԱՄՆ Դենվեր քաղաքում տեղի ունենալիք դեմոկրատների համագումարին եւ դրա շրջանակներում անցկացվող Առաջնորդների միջազգային ֆորումին մասնակցելու են նաեւ ՀՀ ընդդիմության եւ իշխանության ներկայացուցիչները:
Հայ ազգային կոնգրեսի կողմից մասնակցելու է Դավիթ Շահնազարյանը, իսկ իշխանությունների կողմից` Վազգեն Մանուկյանը:
Thursday, August 21, 2008
ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԸ ՀԱՐԱՎ-ՕՍԵԹԱԿԱՆ ԺՈՂՈՎՐԴԻՆ ՓՐԿԵՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԻՑՙ
21 Օգոստոսի, 2008, ՀՀ առաջին Նախագահ Լեւոն Տեր‑Պետրոսյանը պատասխանում է ՚Ա1+ՙ-ի հարցերին
Պարոն նախագահ, կարծես թե, ռուս-վրացական վերջին պատերազմը լրջորեն չգնահատվեց ո՜չ Հայաստանի իշխանությունների, ո՜չ էլ քաղաքական կուսակցությունների եւ նույնիսկ քաղաքագետների կողմից, մինչդեռ ակնհայտ է, որ այդ պատերազմն անուղղակիորեն շոշափում է նաեւ մեր երկրի կենսական շահերը:
Չեմ կարող չհամաձայնել Ձեր դիտարկմանը, բայց կուզեի այդ առթիվ կատարել մեկ հստակեցում` պատերազմը վրաց-օսեթական էր, եւ միայն հետո էր, որ այն վերածվեց ռուս-վրացականի:
Այսինքն, Դուք ուզում եք ասել, որ նախահարձակը Վրաստանն էր, եւ Ռուսաստանը հարկադրաբա՞ր ներքաշվեց պատերազմի մեջ:
Ես ոչինչ չեմ ուզում ասել, այլ ընդամենը արձանագրում եմ ակնհայտ փաստերը: Ոչ ոք չի կարող վիճարկել, որ պատերազմը սանձազերծել էր Վրաստանը՝ նպատակ հետապնդելով զենքի ուժով վերացնել Հարավային Օսեթիայի հանրապետությունը: Ոչ ոք չի կարող վիճարկել նաեւ, որ Ռուսաստանն, իր վճռական միջամտությամբ, հարավ-օսեթական ժողովրդին փրկեց ցեղասպանությունից: Եթե ռուսական օգնությունն ուշանար թեկուզ վեց ժամով, այսօր Հարավային Օսեթիա գոյություն չէր ունենա:
Շատերն, ընդունելով հանդերձ Ռուսաստանի միջամտության հիմնավորվածությունը, միաժամանակ պնդում են, որ նրա պատասխանը համարժեք չէր:
Պատմության մեջ ես չգիտեմ դեպք, երբ հզորների պատասխանը համարժեք է եղել իրենց դեմ կատարված որեւէ ոտնձգության: Կարեւորն, ինչպես ասացի, այն է, որ Ռուսաստանը, անկախ նրա պատասխանի համարժեք լինելու կամ չլինելու պարագայից, կանխեց հարավ-օսեթական ժողովրդին սպառնացող ցեղասպանությունը:
Ինչպե՞ս եք վերաբերվում այն պնդումներին, թե իբր Սահակաշվիլին չէր կարող նախաձեռնել պատերազմը՝ առանց ստանալու Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հավանությունը:
Այդ պնդումները ես համարում եմ անհիմն եւ անհավատալի, քանի որ բացառված է, որ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նման լուրջ պետությունը որեւէ մեկին դրդեր այդպիսի արկածախնդրության: Այլ բան է, որ նախագահ Սահակաշվիլին կարող էր սխալ ընկալել կամ մեկնաբանել Արեւմուտքից ստացած որոշ բարեկամական ժեստեր:
Այդ դեպքում ինչի՞ վրա էր հիմնված Սահակաշվիլու հաշվարկը: Մի՞թե նա չէր կարող կանխատեսել իր քայլի հետեւանքները, մասնավորապես, Ռուսաստանի հակազդեցությունը:
Վրաստանի կառավարության հաշվարկն, իմ կարծիքով, հիմնված էր նախեւառաջ հանկարծակիության գործոնի, եւ երկրորդ՝ բարեկամ երկրներին փաստի առջեւ կանգնեցնելու միջոցով հնարավոր միջազգային աջակցություն ստանալու չերաշխավորված ակնկալիքի վրա: Ըստ այդմ, մենք գործ ունենք ՚ցանկալին իրականություն ընկալելուՙ (wishful thinking) տիպական եւ ուսանելի օրինակի հետ:
Եթե, ինչպես Դուք նշեցիք, Վրաստանը հույսը դրել էր հանկարծակիության գործոնի վրա, ապա ինչո՞ւ նա չփորձեց, դեսանտ իջեցնելով, փակել Ռոքի թունելը եւ դրանով խափանել ռուսական ուժերի առաջխաղացումը:
Վրաստանի մտադրությունը ոչ թե հարավ-օսեթական ժողովրդի բնաջնջումն էր, այլ նրա տեղահանումը, ինչն անհնար էր իրականացնել առանց այդ թունելը բաց պահելու: Սահակաշվիլին չէր կարող չգիտակցել, որ բնաջնջումը չէր ներվի համաշխարհային հանրության կողմից, մինչդեռ տեղահանումը կարող էր այս կամ այն կերպ հանդուրժվել, ինչպես 1995 թվականին հանդուրժվեց Կրաինայի սերբերի պարագայում:
Կարո՞ղ եք համառոտակի ամփոփել պատերազմի հիմնական արդյունքները:
Վրաստանի կողմից սանձազերծված պատերազմը ծանր կորուստներ պատճառեց հարավ-օսեթական ժողովրդին եւ ռուս խաղաղարարներին, բայց այդ պատերազմի գլխավոր զոհը դարձավ ինքը Վրաստանը, որը բացի իր վճարած բազմահազար մարդկային կյանքերից, կորցրեց Հարավային Օսեթիայի ու Աբխազիայի վրացաբնակ կղզյակները (անկլավները) եւ ստացավ տասնյակ հազարավոր նոր գաղթականներ: Չեմ կասկածում, որ մոտ ապագայում ոչ այլ ոք, քան վրաց ժողովուրդն է, որ այդ ամենի համար հաշիվ է պահանջելու սեփական կառավարությունից: Ես անկեղծ ցավով եմ արձանագրում եղբայրական վրաց ժողովրդին բաժին ընկած ազգային աղետը եւ նրան մաղթում հնարավորինս արագ վերագտնել իր արժանապատվությունն ու ինքնավստահությունը: Այդ մաղթանքը որքան անկեղծ է մարդկային առումով, նույնքան աներկբա է քաղաքական տեսակետից, քանի որ Վրաստանի կայունությունը, հզորությունը եւ բարգավաճումը միանգամայն համապատասխանում են Հայաստանի շահերին:
Ինչպե՞ս կգնահատեք Ֆրանսիայի նախագահ Սարկոզիի միջնորդական առաքելությունը ռուս-վրացական հակամարտության կարգավորման գործում:
Դա միանգամայն ժամանակին նախաձեռնված եւ արդյունավետ առաքելություն էր, ինչն, անշուշտ, հեշտացվեց ռուսական կողմի պատրաստակամության եւ վրացական կողմի այլընտրանք չունենալու պատճառով: Սարկոզիի դերակատարությունը կարեւորվում է մանավանդ այն առումով, որ նա ներկայացնում էր ոչ միայն Ֆրանսիայի, այլեւ Եւրոպական Միության դիրքորոշումը:
Իսկ ինչպե՞ս այդ համատեքստում կմեկնաբանեք Եվրամիության որոշ երկրների՝ Լեհաստանի, Բալթյան հանրապետությունների, ինչպես նաեւ Ուկրաինայի ղեկավարների միանշանակ աջակցությունը Վրաստանին:
Թբիլիսիում տեղի ունեցած համերաշխության այդ ցույցն, իհարկե, հուզիչ արարողություն էր, բայց դրան պետք է վերագրել ավելի շուտ բարոյական, քան քաղաքական նշանակություն:
Ինչպիսի՞ հետեւանքներ կարող է ունենալ ռուս-վրացական զինված հակամարտությունը գլոբալ քաղաքականության տեսակետից:
Հակառակ ռուս-վրացական պատերազմի առաջացրած լայն միջազգային արձագանքին, ակնհայտ է, որ այն ունենալու է զուտ տեղական կամ տարածաշրջանային նշանակություն եւ, ըստ էության, չի ազդելու գերտերությունների ռազմավարական բնույթի ներկա հարաբերությունների վրա: Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում ծավալվող կոշտ հակառուսական ռիտորիկան բացատրվում է նախընտրական կոնյունկտուրայով, ուստի հիմքեր չկան դա երկարաժամկետ գործոն դիտելու: Հարավային Օսեթիան այն կիզակետը չէ, որ սառը պատերազմի վերակենդանացման ազդակ ծառայի:
Վրաց-օսեթական պատերազմը կարո՞ղ է ինչ-որ կերպ անդրադառնալ մյուս չլուծված էթնիկական հակամարտությունների վրա:
Անտարակույս: Սակայն, ցավոք սրտի, ոչ թե այդ խնդիրների կարգավորման հեշտացման, այլ բարդացման ու երկարաձգման առումով: Պատերազմը մեկ անգամ եւս վերհանեց միջազգային իրավունքի երկու հիմնարար սկզբունքների՝ տարածքային ամբողջականության եւ ազգերի ինքնորոշման նկատմամբ գերտերությունների դրսեւորած հակասական մոտեցումը: Մինչեւ աշխարհը չհրաժարվի այս հարցում երկակի ստանդարտների կիրառման պրակտիկայից կամ չգտնի նշված սկզբունքների ներդաշնակեցման բանալին, անհնար է պատկերացնել ազգամիջյան հակամարտությունների արագ լուծումը:
Իսկ ի՞նչ ազդեցություն ունեցավ պատերազմը Հայաստանի վրա:
Պատերազմը ամենայն ակնհայտությամբ ցույց տվեց, թե որքա՜ն փխրուն եւ խոցելի է Հայաստանի տնտեսությունը: Հարեւան երկրում ընդամենը մի քանի օր տեւած ռազմական գործողություններն անմիջապես խախտեցին Հայաստանի բեռնափոխադրումների կանոնավորությունը եւ որոշակի խուճապ առաջացրին ներքին շուկայում, մասնավորապես գազի եւ նավթամթերքների մատակարարման բնագավառում: Փոթիի նավահանգստի գործունեության թեկուզ ժամանակավոր խափանումն ու Անդրկովկասյան երկաթուղու կամուրջներից մեկի պայթեցումն սպառնում են ավելի եւս բարդացնել իրավիճակը: Սա պետք է Հայաստանի իշխանություններին ստիպի լրջորեն գնահատել այս դառն իրողությունը եւ համապատասխան եզրակացություններ անել նրանից:
Ձեր կարծիքով, Հայաստանի կառավարությունն ինչպե՞ս պետք է արձագանքեր պատերազմին եւ ի՞նչ քայլեր ձեռնարկեր ստեղծված իրավիճակում:
Եթե Դուք նկատի ունեք պաշտոնական կամ դիվանագիտական արձագանքը, ապա դրական չեզոքությունը, թերեւս, այն առավելագույնն էր, որ Հայաստանի կառավարությունը կարող էր դրսեւորել երկու բարեկամ պետությունների միջեւ ծագած ռազմական հակամարտության նկատմամբ: Այս առումով Հայաստանի իշխանությունների դիրքորոշումից դժգոհելու հիմքեր չկան: Իսկ գործնականում Հայաստանի կառավարության կողմից պետք է արվեն եւ մասամբ արվում են իրավիճակից բխող որոշ քայլեր՝ մարդասիրական օգնության ցուցաբերում թե՜ օսեթական, թե՜ վրացական կողմերին, կանոնավոր բեռնափոխադրումների իրականացում ավտոշարասյուների միջոցով, մասնակցություն Փոթիի նավահանգստի վերագործարկման եւ Կասպիի երկաթուղային կամրջի վերականգնման աշխատանքներին եւ այլն: Սակայն ՚համապատասխան եզրակացություններՙ ասելով, նույնիսկ այս ամենը չէ, որ ես նկատի ունեի, այլ շատ ավելի էական պահեր, մասնավորապես՝ պատերազմից քաղելիք մեր դասերը:
Ի՞նչ դասերի մասին է խոսքը:
Առաջին, Հայաստանի իշխանությունները վերջապես պետք է հասկանան, թե ինչպիսի չարիք է մեր երկրի շրջափակումը եւ նրա միակողմանի կախվածությունը միայն մեկ հարեւանից: Դա պետք է նրանց ստիպի իրական քայլեր ձեռնարկել Ղարաբաղի հարցի լուծման եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ: Երկրորդ, արկածախնդրությունը մեծագույն վտանգ է փոքր պետությունների համար, որովհետեւ դրա ամենահավանական հետեւանքը ազգային աղետն է: Փոքր պետություններն այդպիսի սխալներ գործելու իրավունք չունեն: Նման շռայլություն թույլատրված է միայն աշխարհի հզորներին, քանի որ նրանց սխալներից սովորաբար տուժում են ոչ թե իրենք, այլ միեւնույն է՝ փոքրերը: Եւ երրորդ, փոքր պետությունները պետք է մեկանգամընդմիշտ հրաժարվեն երրորդ ուժի ապավինելու կործանարար քաղաքականությունից եւ փորձեն իրենց հարցերը լուծել սեփական միջոցներով ու կարողություններով՝ չխախտելով միջազգային իրավունքի ընդունված կանոնները եւ ժողովուրդների համակեցության նորմերը:
Պարոն նախագահ, կարծես թե, ռուս-վրացական վերջին պատերազմը լրջորեն չգնահատվեց ո՜չ Հայաստանի իշխանությունների, ո՜չ էլ քաղաքական կուսակցությունների եւ նույնիսկ քաղաքագետների կողմից, մինչդեռ ակնհայտ է, որ այդ պատերազմն անուղղակիորեն շոշափում է նաեւ մեր երկրի կենսական շահերը:
Չեմ կարող չհամաձայնել Ձեր դիտարկմանը, բայց կուզեի այդ առթիվ կատարել մեկ հստակեցում` պատերազմը վրաց-օսեթական էր, եւ միայն հետո էր, որ այն վերածվեց ռուս-վրացականի:
Այսինքն, Դուք ուզում եք ասել, որ նախահարձակը Վրաստանն էր, եւ Ռուսաստանը հարկադրաբա՞ր ներքաշվեց պատերազմի մեջ:
Ես ոչինչ չեմ ուզում ասել, այլ ընդամենը արձանագրում եմ ակնհայտ փաստերը: Ոչ ոք չի կարող վիճարկել, որ պատերազմը սանձազերծել էր Վրաստանը՝ նպատակ հետապնդելով զենքի ուժով վերացնել Հարավային Օսեթիայի հանրապետությունը: Ոչ ոք չի կարող վիճարկել նաեւ, որ Ռուսաստանն, իր վճռական միջամտությամբ, հարավ-օսեթական ժողովրդին փրկեց ցեղասպանությունից: Եթե ռուսական օգնությունն ուշանար թեկուզ վեց ժամով, այսօր Հարավային Օսեթիա գոյություն չէր ունենա:
Շատերն, ընդունելով հանդերձ Ռուսաստանի միջամտության հիմնավորվածությունը, միաժամանակ պնդում են, որ նրա պատասխանը համարժեք չէր:
Պատմության մեջ ես չգիտեմ դեպք, երբ հզորների պատասխանը համարժեք է եղել իրենց դեմ կատարված որեւէ ոտնձգության: Կարեւորն, ինչպես ասացի, այն է, որ Ռուսաստանը, անկախ նրա պատասխանի համարժեք լինելու կամ չլինելու պարագայից, կանխեց հարավ-օսեթական ժողովրդին սպառնացող ցեղասպանությունը:
Ինչպե՞ս եք վերաբերվում այն պնդումներին, թե իբր Սահակաշվիլին չէր կարող նախաձեռնել պատերազմը՝ առանց ստանալու Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հավանությունը:
Այդ պնդումները ես համարում եմ անհիմն եւ անհավատալի, քանի որ բացառված է, որ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նման լուրջ պետությունը որեւէ մեկին դրդեր այդպիսի արկածախնդրության: Այլ բան է, որ նախագահ Սահակաշվիլին կարող էր սխալ ընկալել կամ մեկնաբանել Արեւմուտքից ստացած որոշ բարեկամական ժեստեր:
Այդ դեպքում ինչի՞ վրա էր հիմնված Սահակաշվիլու հաշվարկը: Մի՞թե նա չէր կարող կանխատեսել իր քայլի հետեւանքները, մասնավորապես, Ռուսաստանի հակազդեցությունը:
Վրաստանի կառավարության հաշվարկն, իմ կարծիքով, հիմնված էր նախեւառաջ հանկարծակիության գործոնի, եւ երկրորդ՝ բարեկամ երկրներին փաստի առջեւ կանգնեցնելու միջոցով հնարավոր միջազգային աջակցություն ստանալու չերաշխավորված ակնկալիքի վրա: Ըստ այդմ, մենք գործ ունենք ՚ցանկալին իրականություն ընկալելուՙ (wishful thinking) տիպական եւ ուսանելի օրինակի հետ:
Եթե, ինչպես Դուք նշեցիք, Վրաստանը հույսը դրել էր հանկարծակիության գործոնի վրա, ապա ինչո՞ւ նա չփորձեց, դեսանտ իջեցնելով, փակել Ռոքի թունելը եւ դրանով խափանել ռուսական ուժերի առաջխաղացումը:
Վրաստանի մտադրությունը ոչ թե հարավ-օսեթական ժողովրդի բնաջնջումն էր, այլ նրա տեղահանումը, ինչն անհնար էր իրականացնել առանց այդ թունելը բաց պահելու: Սահակաշվիլին չէր կարող չգիտակցել, որ բնաջնջումը չէր ներվի համաշխարհային հանրության կողմից, մինչդեռ տեղահանումը կարող էր այս կամ այն կերպ հանդուրժվել, ինչպես 1995 թվականին հանդուրժվեց Կրաինայի սերբերի պարագայում:
Կարո՞ղ եք համառոտակի ամփոփել պատերազմի հիմնական արդյունքները:
Վրաստանի կողմից սանձազերծված պատերազմը ծանր կորուստներ պատճառեց հարավ-օսեթական ժողովրդին եւ ռուս խաղաղարարներին, բայց այդ պատերազմի գլխավոր զոհը դարձավ ինքը Վրաստանը, որը բացի իր վճարած բազմահազար մարդկային կյանքերից, կորցրեց Հարավային Օսեթիայի ու Աբխազիայի վրացաբնակ կղզյակները (անկլավները) եւ ստացավ տասնյակ հազարավոր նոր գաղթականներ: Չեմ կասկածում, որ մոտ ապագայում ոչ այլ ոք, քան վրաց ժողովուրդն է, որ այդ ամենի համար հաշիվ է պահանջելու սեփական կառավարությունից: Ես անկեղծ ցավով եմ արձանագրում եղբայրական վրաց ժողովրդին բաժին ընկած ազգային աղետը եւ նրան մաղթում հնարավորինս արագ վերագտնել իր արժանապատվությունն ու ինքնավստահությունը: Այդ մաղթանքը որքան անկեղծ է մարդկային առումով, նույնքան աներկբա է քաղաքական տեսակետից, քանի որ Վրաստանի կայունությունը, հզորությունը եւ բարգավաճումը միանգամայն համապատասխանում են Հայաստանի շահերին:
Ինչպե՞ս կգնահատեք Ֆրանսիայի նախագահ Սարկոզիի միջնորդական առաքելությունը ռուս-վրացական հակամարտության կարգավորման գործում:
Դա միանգամայն ժամանակին նախաձեռնված եւ արդյունավետ առաքելություն էր, ինչն, անշուշտ, հեշտացվեց ռուսական կողմի պատրաստակամության եւ վրացական կողմի այլընտրանք չունենալու պատճառով: Սարկոզիի դերակատարությունը կարեւորվում է մանավանդ այն առումով, որ նա ներկայացնում էր ոչ միայն Ֆրանսիայի, այլեւ Եւրոպական Միության դիրքորոշումը:
Իսկ ինչպե՞ս այդ համատեքստում կմեկնաբանեք Եվրամիության որոշ երկրների՝ Լեհաստանի, Բալթյան հանրապետությունների, ինչպես նաեւ Ուկրաինայի ղեկավարների միանշանակ աջակցությունը Վրաստանին:
Թբիլիսիում տեղի ունեցած համերաշխության այդ ցույցն, իհարկե, հուզիչ արարողություն էր, բայց դրան պետք է վերագրել ավելի շուտ բարոյական, քան քաղաքական նշանակություն:
Ինչպիսի՞ հետեւանքներ կարող է ունենալ ռուս-վրացական զինված հակամարտությունը գլոբալ քաղաքականության տեսակետից:
Հակառակ ռուս-վրացական պատերազմի առաջացրած լայն միջազգային արձագանքին, ակնհայտ է, որ այն ունենալու է զուտ տեղական կամ տարածաշրջանային նշանակություն եւ, ըստ էության, չի ազդելու գերտերությունների ռազմավարական բնույթի ներկա հարաբերությունների վրա: Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում ծավալվող կոշտ հակառուսական ռիտորիկան բացատրվում է նախընտրական կոնյունկտուրայով, ուստի հիմքեր չկան դա երկարաժամկետ գործոն դիտելու: Հարավային Օսեթիան այն կիզակետը չէ, որ սառը պատերազմի վերակենդանացման ազդակ ծառայի:
Վրաց-օսեթական պատերազմը կարո՞ղ է ինչ-որ կերպ անդրադառնալ մյուս չլուծված էթնիկական հակամարտությունների վրա:
Անտարակույս: Սակայն, ցավոք սրտի, ոչ թե այդ խնդիրների կարգավորման հեշտացման, այլ բարդացման ու երկարաձգման առումով: Պատերազմը մեկ անգամ եւս վերհանեց միջազգային իրավունքի երկու հիմնարար սկզբունքների՝ տարածքային ամբողջականության եւ ազգերի ինքնորոշման նկատմամբ գերտերությունների դրսեւորած հակասական մոտեցումը: Մինչեւ աշխարհը չհրաժարվի այս հարցում երկակի ստանդարտների կիրառման պրակտիկայից կամ չգտնի նշված սկզբունքների ներդաշնակեցման բանալին, անհնար է պատկերացնել ազգամիջյան հակամարտությունների արագ լուծումը:
Իսկ ի՞նչ ազդեցություն ունեցավ պատերազմը Հայաստանի վրա:
Պատերազմը ամենայն ակնհայտությամբ ցույց տվեց, թե որքա՜ն փխրուն եւ խոցելի է Հայաստանի տնտեսությունը: Հարեւան երկրում ընդամենը մի քանի օր տեւած ռազմական գործողություններն անմիջապես խախտեցին Հայաստանի բեռնափոխադրումների կանոնավորությունը եւ որոշակի խուճապ առաջացրին ներքին շուկայում, մասնավորապես գազի եւ նավթամթերքների մատակարարման բնագավառում: Փոթիի նավահանգստի գործունեության թեկուզ ժամանակավոր խափանումն ու Անդրկովկասյան երկաթուղու կամուրջներից մեկի պայթեցումն սպառնում են ավելի եւս բարդացնել իրավիճակը: Սա պետք է Հայաստանի իշխանություններին ստիպի լրջորեն գնահատել այս դառն իրողությունը եւ համապատասխան եզրակացություններ անել նրանից:
Ձեր կարծիքով, Հայաստանի կառավարությունն ինչպե՞ս պետք է արձագանքեր պատերազմին եւ ի՞նչ քայլեր ձեռնարկեր ստեղծված իրավիճակում:
Եթե Դուք նկատի ունեք պաշտոնական կամ դիվանագիտական արձագանքը, ապա դրական չեզոքությունը, թերեւս, այն առավելագույնն էր, որ Հայաստանի կառավարությունը կարող էր դրսեւորել երկու բարեկամ պետությունների միջեւ ծագած ռազմական հակամարտության նկատմամբ: Այս առումով Հայաստանի իշխանությունների դիրքորոշումից դժգոհելու հիմքեր չկան: Իսկ գործնականում Հայաստանի կառավարության կողմից պետք է արվեն եւ մասամբ արվում են իրավիճակից բխող որոշ քայլեր՝ մարդասիրական օգնության ցուցաբերում թե՜ օսեթական, թե՜ վրացական կողմերին, կանոնավոր բեռնափոխադրումների իրականացում ավտոշարասյուների միջոցով, մասնակցություն Փոթիի նավահանգստի վերագործարկման եւ Կասպիի երկաթուղային կամրջի վերականգնման աշխատանքներին եւ այլն: Սակայն ՚համապատասխան եզրակացություններՙ ասելով, նույնիսկ այս ամենը չէ, որ ես նկատի ունեի, այլ շատ ավելի էական պահեր, մասնավորապես՝ պատերազմից քաղելիք մեր դասերը:
Ի՞նչ դասերի մասին է խոսքը:
Առաջին, Հայաստանի իշխանությունները վերջապես պետք է հասկանան, թե ինչպիսի չարիք է մեր երկրի շրջափակումը եւ նրա միակողմանի կախվածությունը միայն մեկ հարեւանից: Դա պետք է նրանց ստիպի իրական քայլեր ձեռնարկել Ղարաբաղի հարցի լուծման եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ: Երկրորդ, արկածախնդրությունը մեծագույն վտանգ է փոքր պետությունների համար, որովհետեւ դրա ամենահավանական հետեւանքը ազգային աղետն է: Փոքր պետություններն այդպիսի սխալներ գործելու իրավունք չունեն: Նման շռայլություն թույլատրված է միայն աշխարհի հզորներին, քանի որ նրանց սխալներից սովորաբար տուժում են ոչ թե իրենք, այլ միեւնույն է՝ փոքրերը: Եւ երրորդ, փոքր պետությունները պետք է մեկանգամընդմիշտ հրաժարվեն երրորդ ուժի ապավինելու կործանարար քաղաքականությունից եւ փորձեն իրենց հարցերը լուծել սեփական միջոցներով ու կարողություններով՝ չխախտելով միջազգային իրավունքի ընդունված կանոնները եւ ժողովուրդների համակեցության նորմերը:
Tuesday, August 19, 2008
Reviving the Cold War.
Looks like about the only winner from the Georgia-Russia duel might be McCain. There are speculations that this whole war was generated by the Republicans and their neo-con friends in the US to shore up support for McCain.
As we know, the Republicans are the party of war (the Democrats like to bomb other people but the Republicans do it more severely). McCain, in addition to being a Republican, is an old school man and is still in the Cold War mentality (like Cheney and his friends). So how do you manage to get some, whose only asset is that he is white running against a black person, get elected?
Revive the Cold War!
I just hope that this thing dies down and gets forgotten in a few weeks. Otherwise, the GOP may whip up more paranoia and we will end up with the same stuff that we have had for the last 8 years.
As we know, the Republicans are the party of war (the Democrats like to bomb other people but the Republicans do it more severely). McCain, in addition to being a Republican, is an old school man and is still in the Cold War mentality (like Cheney and his friends). So how do you manage to get some, whose only asset is that he is white running against a black person, get elected?
Revive the Cold War!
I just hope that this thing dies down and gets forgotten in a few weeks. Otherwise, the GOP may whip up more paranoia and we will end up with the same stuff that we have had for the last 8 years.
Sunday, August 17, 2008
Witty or cruel?
Sometimes I love the occasional word play in English language journalism. Listen to what the BBC anchor says when announcing the headlines.
Friday, August 15, 2008
SS Tattoos.
I didn't know that Serj Sargsian sported tattoos usually found on ex-cons or good fellas in Armenia and the Soviet Union.
Դժվար է ժամանակակից աշխարհում պատկերացնել մեկ այլ երկիր, որը նախագահի կարգավիճակով ներկայացնի "նակոլկաներով" պատված անձ: Նկարներում հստակ երեւում է, որ այս հարցում եւս Հայաստանը բացառություններից է: Եւ ընդհանրապես, այսօր Հայաստանում "նակոլկայական" հոգեբանության ինտենսիվ քարոզ է գնում: Դրանում համոզվելու համար` պետք է ընդամենը նայել, թե ինչ բովանդակություն ունեն մեր հեռուստաալիքներով ցուցադրվող հայկական սերիալները: Խորհրդային ժամանակներում մոդա դարձած "նակոլկաները", ասենք` "նե զաբուդու մատ ռադնույու...", կամ դաշույնի վրա հանգրվանած ջրահարսը, պետք է ցույց տային, որ դրա կրողը այնքան էլ հեռու չէ "լավ տղեքի" շրջապատից: Սերժ Սարգսյանի պարագայում այս ճշմարտությունն այլեւս անհերքելի է, այնպես որ` "նակոլկաները" կարելի է արդեն ջնջել. ժամանակակից բժշկությունը դա հեշտությամբ է անում:
Դժվար է ժամանակակից աշխարհում պատկերացնել մեկ այլ երկիր, որը նախագահի կարգավիճակով ներկայացնի "նակոլկաներով" պատված անձ: Նկարներում հստակ երեւում է, որ այս հարցում եւս Հայաստանը բացառություններից է: Եւ ընդհանրապես, այսօր Հայաստանում "նակոլկայական" հոգեբանության ինտենսիվ քարոզ է գնում: Դրանում համոզվելու համար` պետք է ընդամենը նայել, թե ինչ բովանդակություն ունեն մեր հեռուստաալիքներով ցուցադրվող հայկական սերիալները: Խորհրդային ժամանակներում մոդա դարձած "նակոլկաները", ասենք` "նե զաբուդու մատ ռադնույու...", կամ դաշույնի վրա հանգրվանած ջրահարսը, պետք է ցույց տային, որ դրա կրողը այնքան էլ հեռու չէ "լավ տղեքի" շրջապատից: Սերժ Սարգսյանի պարագայում այս ճշմարտությունն այլեւս անհերքելի է, այնպես որ` "նակոլկաները" կարելի է արդեն ջնջել. ժամանակակից բժշկությունը դա հեշտությամբ է անում:
Dissenting voices in the US.
While the m ass media in the West has made a hero out of Sahakashvili, Antiwar.com tries to reveal what Saakashvili and his Western friends are up to. Here is an op-ed piece from Justin Raimondo.
Olympic Games coverage on NBC.
I want to ask the readers outside the US whether the Olympic Games coverage in their countries is as bad as what we get here on the US network TV. NBC has exclusive coverage rights for the Olympics. There is nothing wrong with that but they have turned the covergae into a soap opera. Not only they cover the sports that that the Americans are good at (swimming, gymnastics and beach volleyball mostly with a little bit of polo coverage) but even then all we see are the performances of the American athletes with a ton of cheesy commentaries and interviews.
That would still be OK. But here is what they were showing yesterday during the ladies gymnastics. For what seemed a long time we were watching the American gymnasts who were watching an overhead screen outside our view. Then we were watching one of them, Nastia Liukin, massaging her foot... And this is while other athletes were performing.
I don't even know who the other athletes are, what kind of activities are going on, etc.
That would still be OK. But here is what they were showing yesterday during the ladies gymnastics. For what seemed a long time we were watching the American gymnasts who were watching an overhead screen outside our view. Then we were watching one of them, Nastia Liukin, massaging her foot... And this is while other athletes were performing.
I don't even know who the other athletes are, what kind of activities are going on, etc.
Thursday, August 14, 2008
Wednesday, August 13, 2008
Roki Tunnel.
There is a bewilderment about the Roki Tunnel in South Ossetia. People I have conversed with do not understand why the Roki Tunnel was allowed to function and allow the Russian troops inside South Ossetia. It seems like a tactical mistake by the Georgian Army.
But not so. I think leaving the tunnel intact was part of the plan. It actually was a key to the Georgian plan to ethnic cleansing of the Ossetians from South Ossetia.
While the whole world was focused on the Olympics, and Putvedev were on vacation (Putin in Beijing, Medvedev on a cruise on Volga), the Georgians attacked Tskhinvali with Czeck made Grad missiles. Grad is a very inaccurate system and it makes more noise than damage. If you want to scare civilians, you attack them with Grad. The plan was that as the civilians came under an attack at night, they would pack up and leave the next day to North Ossetia through the Roki Tunnel while the Georgian tanks rolled through the city and chased them away. Taking care of the ragtag Ossetian volunteers and the few Russian soldiers would not be a big problem then.
On paper, this plan is brilliant. When taking over a territory you do not want the original civilian population there. Killing them amounts to genocide. It's far easier to get away with ethnic cleansing than genocide, the brilliant minds in Georgia and their Western advisors thought.
Had the Georgians plugged the Roki Tunnel, the civilians would not be able to escape and after taking over South Ossetia, they would have an angry civilian population on their hands. The Russians would not be able to come into South Ossetia but the plan was that by the time the Russians realize what was going on, the civilians would be kicked out and the Georgian troops would be near the tunnel.
Well, it didn't work out that way and they probably regret for not closing the tunnel when the Russians woke up (or, more probably, the Russians knew of these plans through their KGB agents).
But not so. I think leaving the tunnel intact was part of the plan. It actually was a key to the Georgian plan to ethnic cleansing of the Ossetians from South Ossetia.
While the whole world was focused on the Olympics, and Putvedev were on vacation (Putin in Beijing, Medvedev on a cruise on Volga), the Georgians attacked Tskhinvali with Czeck made Grad missiles. Grad is a very inaccurate system and it makes more noise than damage. If you want to scare civilians, you attack them with Grad. The plan was that as the civilians came under an attack at night, they would pack up and leave the next day to North Ossetia through the Roki Tunnel while the Georgian tanks rolled through the city and chased them away. Taking care of the ragtag Ossetian volunteers and the few Russian soldiers would not be a big problem then.
On paper, this plan is brilliant. When taking over a territory you do not want the original civilian population there. Killing them amounts to genocide. It's far easier to get away with ethnic cleansing than genocide, the brilliant minds in Georgia and their Western advisors thought.
Had the Georgians plugged the Roki Tunnel, the civilians would not be able to escape and after taking over South Ossetia, they would have an angry civilian population on their hands. The Russians would not be able to come into South Ossetia but the plan was that by the time the Russians realize what was going on, the civilians would be kicked out and the Georgian troops would be near the tunnel.
Well, it didn't work out that way and they probably regret for not closing the tunnel when the Russians woke up (or, more probably, the Russians knew of these plans through their KGB agents).
Tuesday, August 12, 2008
Violence against independent media.
In the good old tradition of suppressing free speech in Armenia, reporter Lusine Barseghian was assaulted in Yerevan yesterday. Two unidentified males attacked her as she exited her residence, threw her on the ground and repeatedly kicked her on the head. She was hospitalized and is suffering from contusion and hematoma. Her condition is listed as not life threatening.
She had recently published investigative reports about the property and businesses of people closely connected with the banditocracy such as MP Lfik Samo, SS's chief of staff Mkhchiani Mook and the neighborhood chief of Erebuni district Tokhmakhi Mher. Tokhmakhi Mher has since claimed that it was not his people who did this.
She had recently published investigative reports about the property and businesses of people closely connected with the banditocracy such as MP Lfik Samo, SS's chief of staff Mkhchiani Mook and the neighborhood chief of Erebuni district Tokhmakhi Mher. Tokhmakhi Mher has since claimed that it was not his people who did this.
Smart policy.
The Defense Minister of Armenia has assured the Georgians that the Russians have not and will not be allowed to use Armenia to launch military operations against Georgia. This is a smart decision by the Armenian government and I hope that they have told this to the Russians.
Let us wait for the Armenian response to the attacks about humanitarian and reconstruction aid once the things calm down. I am sure that they are planning these things.
Let us wait for the Armenian response to the attacks about humanitarian and reconstruction aid once the things calm down. I am sure that they are planning these things.
Monday, August 11, 2008
Inability to be creative.
What are the odds that if Georgia had given South Ossetia the independence they wanted, Russia would be fighting a war in North Ossetia trying to quash an independence movement there?
In 1803 Napoleon sold large tracts of land to the US. His reasoning was that if the US grew stronger, the Britain would eventually seize to be a great empire. 153 years later his actions bore fruit.
We have become people without the ability to see beyond the small box of near-term results. Thankfully, our enemies are like that, too. Had the Azeris given Karabakh to Armenia in 1988, they would probably have Karabakh and half of Armenia to themselves by now.
In 1803 Napoleon sold large tracts of land to the US. His reasoning was that if the US grew stronger, the Britain would eventually seize to be a great empire. 153 years later his actions bore fruit.
We have become people without the ability to see beyond the small box of near-term results. Thankfully, our enemies are like that, too. Had the Azeris given Karabakh to Armenia in 1988, they would probably have Karabakh and half of Armenia to themselves by now.
Հարցազրույց Հրանտ Բագրատյանի հետ:
Հարց. Պարոն Բագրատյան, ընդդիմության օգոստոսի 1-ի հանրահավաքում դուք վերլուծեցիք սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը: Ասացեք, խնդրեմ, այնուամենայնիվ, մի՞թե չկա տնտեսական աճ, մի՞թե տնտեսական կյանքն իր բոլոր թերություններով չի աշխուժանում:
Պատասխան. Տնտեսական աճի հնարավորությունը ես երբեք չեմ բացառել: Անշուշտ, չեմ կարծում, թե այս տարվա առաջին կիսամյակում առկա է ՀՆԱ 10,3% աճ: Իմ ավելի վաղ հրապարակումներում ես, կարծում եմ, համոզիչ կերպով ցույց եմ տվել, որ տնտեսական աճը Հայաստանում քաղաքական կատեգորիա է, եւ այն ուռճացնելու նպատակով իշխանությունները, որպես կանոն, 4 փայտիկ են օգտագործում. տնտեսության ծավալների չափազանցում (օրինակ՝ գյուղատնտեսություն, շինարարություն, ծառայությունների ոլորտ), գնաճի թվերի նվազեցում, վիճակագրական աճպարարություն (այլ պետություններին վերադարձրած պարտքը մտցվում է ՀՆԱ-ի մեջ), Հայաստանից դեպի դուրս կատարվող տրանսֆերտների (դրամի արտահոսք, իսկ ավելի ճիշտ` կապիտալի արտահանում) անտեսում:
Հարց. Ի՞նչ կասեիք այս տարվա առաջին կիսամյակի արդյունքների մասին, ի՞նչ գնահատական կարելի է տալ իշխանությունների հռչակած "բարեփոխումների ծրագրի" իրականացման մասին:
Պատասխան. Նույնիսկ եթե դատելու լինենք պաշտոնական վիճակագրության տվյալներից ելնելով, ակնհայտ է բոլոր ուղղություններով իրավիճակի վատացումը: Նորից հին տաշտակն է. աճը գյուղատնտեսությունում, ծառայություններում եւ շինարարությունում (այստեղ հեշտ է տվյալներ ուռճացնելը), արդյունաբերությունը, ինչպես միշտ, անկում է ապրել (ի դեպ, արդյունաբերության արտադրանքի ֆիզիկական ծավալների ինդեքսը կազմում է 1990-ի 91 տոկոսը), գնաճը կազմել է 9%, իսկ առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գներն աճել են 12,5 տոկոսով: Բացի այդ, կտրուկ վատացել է այդ աճի որակը. կիսամյակի արդյունքներով ներմուծումները կազմել են 2 մլրդ, իսկ արտահանումը՝ 500 մլն դոլար: Հիշո՞ւմ եք, ընդամենը մի քանի տարի առաջ մենք բոլորս անհանգստանում էինք նրանից, որ ներմուծումները 2 անգամ ավելի են, քան արտահանումները: Հիմա այդ տարբերությունը 4 անգամ է: Ի դեպ, այդ 500 մլն դոլարի արտահանումը, անցյալ տարվա համեմատ, անկում է արձանագրված, եթե ենթադրենք, որ տարվա ընթացքում այն կկազմի 1100 մլն դոլար, ավելի քիչ է, քան 1996-ին (շուրջ 330 մլն դոլար): Բանն այն է, որ եթե չեզոքացնում ենք արտահանման գների ինդեքսն այս 12 տարիների համար, ապա, չզարմանաք, երկիրը պատերազմի ավարտից 14 տարի անց արտահանում է այնքան, ինչքան պատերազմի ավարտից 2 տարի հետո: Սա է Քոչարյանի եւ Սարգսյանի իշխանավարության արդյունքը: 12 իզուր կորցրած տարիներ:
Հարց. Պարոն Բագրատյան, է, արտահանում էլ թող չլինի: Ի՞նչ է, արտահանման բացակայության պայմաններում առկա տնտեսական աճը աճ չէ՞:
Պատասխան. Այլ կարգի աճ է, որը, շատ խորանալու դեպքում` կարող է նույնիսկ հետընթաց համարվել: Երբ որ դուք որեւէ ապրանք կամ ծառայություն եք արտահանում, ինչ-որ մեկը այն գնում է: Դրանով փաստվում է ձեր արտադրությունը, ձեր տնտեսական զարգացումը: Ու ինչքան շատ են ձեզանից ապրանք ու ծառայություն գնում, այնքան շատ են ձեզանից կախված: Ահա այս բազմակախվածությունը ես անվանում եմ տնեսական աճի որակ, որը նշանակում է նաեւ քաղաքական անկախության երաշխիք: Պատկերացրեք, դուք ընտանիքի հայր եք եւ պետք է կերակրեք ձեր երեխաներին: Դուք ամբողջ օրն աշխատում եք, ասենք, բզբզում, տեղից տեղ եք փոխում տան իրերը, բզբզում եք հողամասում՝ փոս եք փորում ու այն լցնում: Ու ամեն անգամ դուք դա անում եք ավելի լավ, ավելի արագ ու ավելի շատ: Ձեր "ՀՆԱ"-ն աճում է: Բայց դուք աշխատավարձ չեք ստանում, տանը փող չկա, ապրուստ չկա: Ո՞ւմ է պետք ձեր այն ՀՆԱ-ի աճը: Տվյալ դեպքում աճ կնշանակի, որ դուք վաճառում եք ձեր աշխատելու կարողությունը, ստանում աշխատավարձ եւ կերակրում ձեր ընտանիքը: Հիմա Հայաստանի ապրանքների ու ծառայությունների կարիքը ոչ ոք չունի կամ համարյա չունի: Ինչպե՞ս ենք մենք ապրելու:
Հարց. Բայց չէ՞ որ մենք ապրում ենք, ներմուծումներ կատարում:
Պատասխան. Անշուշտ: Բայց պարադոքսն էլ այն է, որ այդ ներմուծումները մենք կատարում ենք դրսից մեր հարազատների կողմից ուղարկվող փողի հաշվին. արդեն շուրջ 2,5 մլրդ դոլար տարեկան (պատահական չէ, այդ թիվը մոտավորապես համընկնում է ներմուծումների ծավալի հետ): Դրանց 85%-ը գալիս Ռուսաստանից: Ի՞նչ կլինի, եթե Ռուսաստանը դա արգելի:
Հարց. Ինչո՞ւ պիտի արգելի:
Պատասխան. Չեմ ասում, թե անպայման կանի, բայց կարող է, չէ՞: Ի վերջո այդ գումարը վաստակել են Ռուսաստանի քաղաքացիները (ճիշտ է՝ ազգությամբ հայ), որոնք օգտվել են էներգակիրների ռուսական ներքին գներից, ռուսական պետության անվտանգության համակարգից, ռուսական բանակի ծառայություններից եւ այլն: Ինչո՞ւ պիտի երկար ժամանակ հանդուրժվի նման պարազիտիզմը:
Հարց. Իսկ ինչո՞ւ միջազգային ֆինանսական կառույցները պայման չեն դնում, որ առանց արտահանման աճը աճ չէ:
Պատասխան. Արդեն դնում են: Առանց արտահանման տնտեսական աճը ես անվանել եմ "աճ ինքն իր մեջ": Ապացուցել եմ, մասնավորապես, որ, օրինակ, Ռուսաստանի տնտեսության 7% աճը հավասար է Մեծ Բրիտանիայի 2% աճին: Այս հարաբերությունն էլ ավելի մեծ է Հայաստանի համար: Բանն այն է, որ շուրջ 100 տարի առաջ ստեղծված Լայսպերեսի եւ Պաաշյեի բանաձեւերը, որոնք տնտեսական աճը հաշվարկելու հիմքում են ընկած, չեն ընկալում տնտեսության որակական, կառուցվածքային փոփոխությունները: Իմ այս դիտարկումները բոլոր կոնֆերանսներում ու ատյաններում դրական են ընդունվել: Հայտնի է նաեւ, թե ինչպե՞ս պետք է այդ բանաձեւերը փոխվեն:
Հարց. Եւ այսպես, մենք սպառում ենք ոչ թե այն պատճառով, որ աշխատում ենք, այլ որովհետեւ դրսի մեր հայրենակիցները մեզ օգնո՞ւմ են:
Պատասխան. Հիմնականում՝ այո: 2,5 մլրդ կամ մոտ այդքան ստանում ենք: Ներմուծվում է ապրանք եւ ծառայություն մոտ այդ գումարի չափով: Քանի որ ներմուծման մենաշնորհ կա, դրանով զբաղվում են Ռ. Քոչարյանը, Ս. Սարգսյանը եւ եւս մի քանի մարդ նրանց շրջապատից, ապա այդ փողը ժողովուրդը տալիս է նրանց: Այդ գումարի մի մասը կրկին օգտագործվում է ներմուծումների համար, իսկ ստացված գերշահույթների շուրջ կեսը արտահանվում է կապիտալի տեսքով Հայաստանից դուրս: Արտահանողները նույն վերը նշված ներմուծողներն են: Սա ՀՀ տնտեսության գործունեության մոդելն է:
Հարց. Լավ, չէ՞ որ ինքներդ եք ասում, որ ինչ-որ տնտեսական աճ, այնուամենայնիվ, կա (ճիշտ է, մի քանի անգամ պակաս, քան ներկայացվում է): Այդ դեպքում որտեղի՞ց է այդ աճը:
Պատասխան. Յուրաքանչյուր 1 մլրդ դոլարի լրացուցիչ տրանսֆերտի դեպքում ՀՆԱ-ն մոտավորապես աճում է 5-6 տոկոսով (1 մլրդ դոլարի լրացուցիչ ներմուծման պարագայում ՀՆԱ-ի աճը կազմում է 600-700 մլն դոլար):
Հարց. Իսկ ինչքա՞ն է արտահանվում:
Պատասխան. Անցյալ տարի ԿԲ-ի աշխատակիցներից մեկը հրապարակավ բերանից մի թիվ թռցրեց, ինչից ելնելով` պարզ է, որ կապիտալի արտահանման տարեկան ծավալները ՀՀ-ում կազմում են շուրջ 1 մլրդ դոլար: Բնակչության մեկ շնչին ընկնող կապիտալի արտահանման ծավալներով (330-350 դոլար) Հայաստանը ընդհուպ մոտեցել է ԱՄՆ-ին: Մարդիկ ապշում են. այդ ի՞նչ աղքատ երկիր է, որ կապիտալ է արտահանում եւ այդ ցուցանիշով աշխարհում առաջատար երկիր է համարվում: Դե, արի ու բացատրի` դա մի երկիր է, որտեղ Ռ. Քոչարյանը եւ Ս. Սարգսյանը ստեղծել են մի իշխանություն, որը ներմուծումների մենաշնորհների միջոցով ժողովրդի ձեռքից հավաքում է աշխարհասփյուռ հայության կողմից իբրեւ օգնություն ուղարկած փողը եւ հետո արտահանում արտասահմանում իր իսկ կողմից ստեղծած օֆշորային ընկերությունները: Արտահանում է, որովհետեւ հասկանում է, որ մի օր իշխանությունը զիջելու է եւ կանգնելու հանրության դատի առջեւ:
Հարց. Ուրիշ ի՞նչ բացասական երեւույթներ եք նկատել:
Պատասխան. Ահավոր է սոցիալական վիճակը: Գործազրկության մակարդակը, ըստ ՀԲ-ի հունիսի մոնիտորինգի արդյունքների, կազմում է 27%: Մինչդեռ պաշտոնական վիճակագրությունը ցույց է տալիս 9-10%: Տեղին է հիշեցնել Քոչարյանին. ամեն տարի 40 հազար աշխատատեղ էր ստեղծում: Արդյունքում 10 տարիների ընթացքում գործազրկության մակարդակը չի պակասել (մի բան էլ ավելացել է): Հիշո՞ւմ եք, Ս. Սարգսյանն էլ իր նախընտրական ծրագրով 100 հազ. աշխատատեղ էր ստեղծելու: Երբ հեռուստաընկերություններից մեկով հակադարձեցինք, թե ընկերդ` Ռ. Քոչարյանը, արդեն բոլոր գործազուրկներին տեղավորել է, մնացել է 65 հազ. գործազուրկ, 100 հազ. աշխատատեղ ինչո՞ւ ես ստեղծում, մի իշխանավոր (նախարար) "բացատրեց", թե` այ ընկեր, խոսքը գրանցված գործազուրկների մասին է: Դե, արի ու այդ անգրագետին բացատրի, որ չգրանցված գործազուրկ չի լինում: Մարդը կարող է չաշխատել, բայց գործազուրկ չհամարվել: Այսպիսով, ՀԲ-ի զեկույցը պարզապես փաստեց այն, ինչ ասում էինք մի 6 ամիս առաջ:
Հարց. Ուրեմն ի՞նչ, որեւէ առաջընթացն անհնարի՞ն է:
Պատասխան. Ինչո՞ւ: Եթե երկիրը նորմալ կառավարվի, վիճակն արագորեն կշտկվի: Օրինակ` նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում մենք հստակ ցույց տվեցինք, որ գործող հարկային դրույքների պայմաններում երկրի բյուջեի իրական մեծությունը պետք է կազմի 4 մլրդ դոլար: Կառավարությունը գնաց 2,5 միլիարդանոց բյուջեի վրա: Բայց նույնիսկ այս փոքրիկ բյուջեն կես տարվա արդյունքներով պետք է մեծացվեր: Չէ՞ որ ըստ նույն այդ պաշտոնական թվերի` սղաճը կազմել է ոչ թե 4,5, այլ 9 տոկոս: Այստեղից եկամուտներն ավելանում են: Կառավարությունն արդեն հունիսին պիտի մտներ ԱԺ եւ շուրջ 250 մլն դոլարով ավելացներ բյուջեն (խոսքն իրենց բյուջեի մասին է, Տեր-Պետրոսյանի պարագայում այդ ավելացումը 2 անգամ ավելին կլիներ): Սակայն դա չի արվում: Ավելին, Ռ. Քոչարյանը սրանից մի երկու տարի առաջ օրենք է ընդունել, ըստ որի` բենզինն ու դիզվառելիքը հարկվում են հաստատագրված վճարով (այստեղ շահութահարկ, ակցիզ, այլ հարկեր չկան). բենզինը` 112 դրամ լիտրին, իսկ դիզվառելիքը` 32: Միայն վերջին տարում դիզվառելիքը թանկացել է 48, իսկ բենզինը՝ 22 տոկոսով: Եւ ի՞նչ: Կարծում եք` մի կոպեկ հարկ է ավելացե՞լ: Ոչ: Որովհետեւ բենզինի ու դիզվառելիքի մենաշնորհը Միկայինն ու Ֆլեշինն են: Իմա` Քոչարյանինն ու Ս. Սարգսյանինն են: Իսկ դիզվառելիքի գինը նույնիսկ բենզինից էլ բարձր է: Սա էլ ասեմ. աշխարհում գրեթե միակ երկիրն ենք, եթե նկատի ունենանք, որ 1 լիտր դիզվառելիքից պետությունը 80 դրամով պակաս հարկ է վերցնում, ուր դիզվառելիքը բենզինից թանկ է: Սա անուղղակի հարկ է գյուղացիների վրա (նկատի ունեցեք, հարկն ի վերջո տալիս են ոչ թե Միկան կամ Ֆլեշը, այլ գյուղացին): Ասեմ նաեւ, որ տարեցտարի մեծանում է տարբերությունը գյուղմթերքների մեծածախ եւ մանրածախ գների միջեւ: Ներկայումս այն կազմում է 4 անգամ: 120 դրամով վաճառվող ձմերուկի միայն 30-ն է գյուղացունը: Ինչպե՞ս այս ամենից հետո չհիշես, որ մի քանի տարի առաջ Քոչարյանը սեփականաշնորհեց... կոլտնտեսային շուկաները: Գուցե դրանք էլ շատ արդար չէին, բայց ավելի արդար էին, քան հիմա: Դա սխալ էր: Հակառակը, գյուղացիներին պետք էր դարձնել դրանց բաժնետերերը: Ապա մերժվեց մեծածախ առեւտրի շուկայի ծրագիրը, որով գյուղացիական տնտեսությունները պետք է մասսայականորեն դառնային նման շուկայի բաժնետեր: Հայ ժողովուրդը Քոչարյանի արածները դեռ 10 տարի չի կարողանալու մարսել:
Հարց. Պարոն Բագրատյան, իշխանություններն անընդհատ խոսում են բարեփոխումների, կոռուպցիայի դեմ պայքարի մասին: Այստեղ ի՞նչ է արվում:
Պատասխան. Միշտ պետք է հակառակը հասկանալ: Կոռուպցիայի դեմ սրանք ինչքան շատ են խոսում, այնքան իրականում այն ավելի մեծ չափերի է հասնում: Վերցնենք նույն բենզինի խնդիրը: Հիշո՞ւմ եք, նախընտրական թեժ պայքարի շրջանում ընդդիմությունը պնդում էր, որ բենզինի կեսը չի հարկվում եւ այն բյուջե մտնելու փոխարեն մտնում է վերեւների գրպանը: Մեզ հակադարձեցին, թե այդպիսի բան չկա: Եւ ահա, խնդրեմ, ՀԲ վերը հիշատակած զեկույցում կարդում ենք այսպիսի թվեր բենզինի սպառման ծավալների վերաբերյալ. 2004թ.՝ 206 հազ. տ, 2006թ.` 171 հազ. տ: Արժե նշել, որ, օրինակ, 1996-ին բենզինի սպառումը կազմել է 237 հազ. տ: Սա այն դեպքում, երբ Քոչարյանը ամեն շաբաթ մեզ հիշեցնում էր, որ երկիր տարեկան 20-25 հազ. մեքենա է մտնում: Կնշանակի` այդ 10 տարիների ընթացքում մարդատար մեքենաների թիվը եռապատկվել է: Մի քանի ամիս առաջ ասում էին, իբր թե ավելացել է գազով աշխատող մեքենաների թիվը: ՀԲ-ն սա էլ է ուսումնասիրել. ընդամենը 15 տոկոսն է գազով աշխատում: Բա երբ իրենց պետք է, ասում են` մեքենաների թիվն ավելացել է, տեսեք, որ լավ ենք ապրում, իսկ երբ ասում ես` բա բենզինը, ասում են` պակասել է: Կոռուպցիայի մի այլանդակ օրինակ էլ, ի դեպ, կազմակերպված նախագահ Քոչարյանի եւ իր շարունակությունը գտած վարչապետ Ս. Սարգսյանի, ապա նախագահ ու վարչապետ Սարգսյանների օրոք, գազի սուբսիդիաներն են: Բանն այն է, որ մի երկու տարի առաջ Հրազդանի ՊՇԷԿ-ի 5-րդ էներգաբլոկը վաճառվում է ռուսներին 250 մլն դոլարով: Պատկերացնո՞ւմ եք, Քոչարյանը որոշում է այդ գումարը բյուջե չմտցնել եւ սուբսիդավորել արդյունաբերությունը (մի կողմ թողնենք նման որոշման տնտեսագիտական անհեթեթությունը): Եւ ահա, այդ գումարից 137,5 մլն դոլարը բաժին է հասնում 2 ցեմենտի գործարաններին. Արարատ (Ռ. Քոչարյան, Գ. Ծառուկյան, Հ. Աբրահամյան) եւ Հրազդան (Ս. Սարգսյան, Մ. Բաղդասարով): Հա, մի երեք մլն էլ աղքատներին են տալիս: Նման "սուբսիդիաներից" հետո Հրազդանի գործարանը, որը, ի դեպ, Մ. Բաղդասարովը սեփականաշնորհել է կոպեկներով, ահռելի գումարով վաճառվեց: Ու ոչ ոք չասաց` եղբայր, հլա բեր այդ սուբսիդիան, որը ժողովրդի փողն էր, ետ տուր: Բաղդասարովը նման գործունեության լավ փորձ ունի. 4 տարի առաջ 400 հազ. դոլարով գնեց Հայխնայբանկը, իսկ 2 տարի անց 28 միլիոնով վաճառեց ռուսներին: Բացարձակապես կոպեկ չտալով` վերցրեց ՀԱՈւ-ի բոլոր չվերթները եւ մի օր էլ, հիշեք, "Արմավիան" մի քանի հարյուր միլիոն դոլարով կվաճառի ինչ-որ մեկին: Հուսով եմ` Ս. Սարգսյանին Միխայիլ Բաղդասարով անուն ազգանունը "ծանոթ" է:
Հարց. Իսկ միգուցե 100 օրը քիչ է, դեռ նոր պիտի տեսնենք իշխանությունների հակակոռուպցիոն ու բարեփոխիչ դեմքը:
Պատասխան. Ամենեւին: Արդեն հասցրել ենք տեսնել նաեւ սրանց գործունեության պտուղները: Փայլուն օրինակ է Թեղուտը: Ինչպես գիտեք, ՀՀ-ի հիմնական հանքային հարստությունը` Քաջարանը, գտնվում է Քոչարյանի վերահսկողության տակ: Այս մի քանի միլիարդ դոլարի արժեք ունեցող ակտիվը օտարվել է ինչ-որ գերմանական ընկերության 2 ամսվա շահույթի գումարով: Լավ իմանալով, թե ինչպես է աշխատել Քոչարյանը, ակնհայտ է, թե ում ականջներն են այդտեղ ցցված: Եւ ահա, ստացվեց այնպես, որ մյուս խոշոր հանքը` Թեղուտը, պետք է սկսեր իր գործառույթները Սարգսյանների օրոք: Կարելի՞ էր գոնե մի անգամ ազնիվ, անաչառ մեխանիզմների ու մրցույթների միջոցով վստահություն վայելող մի ձեռնարկ կայացնել: Իհարկե: Բայց չարին: Նախ անտառ կարելի էր կտրել, եթե նախօրոք այն տնկվում է նույն այդ կտրողի կողմից: Ընդ որում, չի կարելի բավարարվել կտրված անտառի դիմաց անտառտնտեսությանը ինչ-որ դրամական փոխհատուցում տալով: Այստեղ ավելորդ չէ նշել, որ անտառը գտնվում է, չգիտես ինչու, ոչ թե բնության, այլ արտադրական գերատեսչության՝ գյուղնախարարության կազմում (տվել են այդ 110 թե 120-ամյա կուսակցությանը, որպեսզի իր "հայրենասիրական պոռթկումները" կարողանա բավարարել): Երկրորդ` Վ. Մեջլումյանը, որին տվել են Թեղուտի իրավունքը, որի անձի դեմ ասելու որեւէ վատ բան չկա, ստրատեգիական ինվեստոր չէ: Նա այդ նույն հանքերի գրավի մեխանիզմի միջոցով վարկ է վերցրել (ձեզանից ում էլ տային այդ հանքերը, մի քանի հարյուր միլիոն դոլար վարկ վերցնելը, հավատացեք, պրոբլեմ չէ): Երրորդ, նախատեսված է շահույթներում պետության մասնակցության մի հիմար մեխանիզմ. ինչքան շահութաբերությունը մեծանա, այնքան պետության փայաբաժինը կմեծանա: Այս պարագայում ներդնողի կողմից ծախսերի ուռճացումը պետությունը ունեզրկելու փորձված ձեւ է:
Հարց. Բայց ինչպե՞ս վարվել: Ի վերջո հանքերը պիտի շահագործվե՞ն, թե՞ ոչ:
Պատասխան. Իհարկե: Բայց խոսքը հանքի, հանրային հարստության մասին է: Օրինակ` կարելի էր ամեն տարվա բյուջեն հաստատելիս, կախված պղնձի եւ մոլիբդենի գնից, պետության բյուջե փոխանցվող հաստատագրված գումարը մեծացնել (ճշտել): Կամ էլ Քաջարանն ու Թեղուտը սեփականաշնորհել ժողովրդական ձեռնարկության տեսքով՝ մասսայական բաժնետոմսեր թողարկելով:
Հարց. Միգուցե դեռ գլխի չե՞ն ընկել: Կամ էլ զբաղվում են մաքսային ու հարկային բարեփոխումներով:
Պատասխան. Ի՞նչ մաքսային կամ հարկային բարեփոխումների մասին է խոսքը: Ընդամենը այդ ծառայություններին ասվում է, թե իբր կաշառք մի վերցրեք: Դա ի՞նչ բարեփոխում է: Կարծես թե մինչ այդ դրանց կաշառք վերցնելը օրենքի պահանջ էր (ի դեպ, այդ գործողություններով Սարգսյանները քար են նետում Քոչարյանի բոստանը): Բայց, նախ, այդ բարեփոխումները Ս. Սարգսյանի հովանավորյալներին չի վերաբերում: Երկրորդ` Ս. Սարգսյանը լավագույն դեպքում վատագույն ձեւով կպայքարի, ինքս դրան չեմ էլ հավատում, Քոչարյանի տնտեսական հանցագործությունների դեմ (աչքին թոզ փչելու նպատակով): Իրականում օրըստօրե կկենտրոնացնի հարստությունն իր ձեռքերում: Եւ ընդհանրապես, օրենք է, ազնիվ լինելու շանս ունի միայն ընտրված իշխանությունը: Այլապես ինչի՞ է նման Ս. Սարգսյանի իշխանությունը: Պատկերացրեք` ձեր թաղամասում տան գողություն է կատարվել: Հայտնի է դարձել, թե ով ում տունն է թալանել: Եւ ահա, եկել է Ս. Սարգսյանը եւ դադարեցրել գողությունը: Սակայն ոչ թե գողին է պատժել, այլ այդ տունը տվել է գողին: Նա էլ հո ինքն իրենից չի՞ գողանա: Չէ, կուզիկին միայն գերեզմանը կուղղի: Այս իշխանության քաղաքական ապաստանը պետք է գերեզմանատունը լինի:
Պատասխան. Տնտեսական աճի հնարավորությունը ես երբեք չեմ բացառել: Անշուշտ, չեմ կարծում, թե այս տարվա առաջին կիսամյակում առկա է ՀՆԱ 10,3% աճ: Իմ ավելի վաղ հրապարակումներում ես, կարծում եմ, համոզիչ կերպով ցույց եմ տվել, որ տնտեսական աճը Հայաստանում քաղաքական կատեգորիա է, եւ այն ուռճացնելու նպատակով իշխանությունները, որպես կանոն, 4 փայտիկ են օգտագործում. տնտեսության ծավալների չափազանցում (օրինակ՝ գյուղատնտեսություն, շինարարություն, ծառայությունների ոլորտ), գնաճի թվերի նվազեցում, վիճակագրական աճպարարություն (այլ պետություններին վերադարձրած պարտքը մտցվում է ՀՆԱ-ի մեջ), Հայաստանից դեպի դուրս կատարվող տրանսֆերտների (դրամի արտահոսք, իսկ ավելի ճիշտ` կապիտալի արտահանում) անտեսում:
Հարց. Ի՞նչ կասեիք այս տարվա առաջին կիսամյակի արդյունքների մասին, ի՞նչ գնահատական կարելի է տալ իշխանությունների հռչակած "բարեփոխումների ծրագրի" իրականացման մասին:
Պատասխան. Նույնիսկ եթե դատելու լինենք պաշտոնական վիճակագրության տվյալներից ելնելով, ակնհայտ է բոլոր ուղղություններով իրավիճակի վատացումը: Նորից հին տաշտակն է. աճը գյուղատնտեսությունում, ծառայություններում եւ շինարարությունում (այստեղ հեշտ է տվյալներ ուռճացնելը), արդյունաբերությունը, ինչպես միշտ, անկում է ապրել (ի դեպ, արդյունաբերության արտադրանքի ֆիզիկական ծավալների ինդեքսը կազմում է 1990-ի 91 տոկոսը), գնաճը կազմել է 9%, իսկ առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գներն աճել են 12,5 տոկոսով: Բացի այդ, կտրուկ վատացել է այդ աճի որակը. կիսամյակի արդյունքներով ներմուծումները կազմել են 2 մլրդ, իսկ արտահանումը՝ 500 մլն դոլար: Հիշո՞ւմ եք, ընդամենը մի քանի տարի առաջ մենք բոլորս անհանգստանում էինք նրանից, որ ներմուծումները 2 անգամ ավելի են, քան արտահանումները: Հիմա այդ տարբերությունը 4 անգամ է: Ի դեպ, այդ 500 մլն դոլարի արտահանումը, անցյալ տարվա համեմատ, անկում է արձանագրված, եթե ենթադրենք, որ տարվա ընթացքում այն կկազմի 1100 մլն դոլար, ավելի քիչ է, քան 1996-ին (շուրջ 330 մլն դոլար): Բանն այն է, որ եթե չեզոքացնում ենք արտահանման գների ինդեքսն այս 12 տարիների համար, ապա, չզարմանաք, երկիրը պատերազմի ավարտից 14 տարի անց արտահանում է այնքան, ինչքան պատերազմի ավարտից 2 տարի հետո: Սա է Քոչարյանի եւ Սարգսյանի իշխանավարության արդյունքը: 12 իզուր կորցրած տարիներ:
Հարց. Պարոն Բագրատյան, է, արտահանում էլ թող չլինի: Ի՞նչ է, արտահանման բացակայության պայմաններում առկա տնտեսական աճը աճ չէ՞:
Պատասխան. Այլ կարգի աճ է, որը, շատ խորանալու դեպքում` կարող է նույնիսկ հետընթաց համարվել: Երբ որ դուք որեւէ ապրանք կամ ծառայություն եք արտահանում, ինչ-որ մեկը այն գնում է: Դրանով փաստվում է ձեր արտադրությունը, ձեր տնտեսական զարգացումը: Ու ինչքան շատ են ձեզանից ապրանք ու ծառայություն գնում, այնքան շատ են ձեզանից կախված: Ահա այս բազմակախվածությունը ես անվանում եմ տնեսական աճի որակ, որը նշանակում է նաեւ քաղաքական անկախության երաշխիք: Պատկերացրեք, դուք ընտանիքի հայր եք եւ պետք է կերակրեք ձեր երեխաներին: Դուք ամբողջ օրն աշխատում եք, ասենք, բզբզում, տեղից տեղ եք փոխում տան իրերը, բզբզում եք հողամասում՝ փոս եք փորում ու այն լցնում: Ու ամեն անգամ դուք դա անում եք ավելի լավ, ավելի արագ ու ավելի շատ: Ձեր "ՀՆԱ"-ն աճում է: Բայց դուք աշխատավարձ չեք ստանում, տանը փող չկա, ապրուստ չկա: Ո՞ւմ է պետք ձեր այն ՀՆԱ-ի աճը: Տվյալ դեպքում աճ կնշանակի, որ դուք վաճառում եք ձեր աշխատելու կարողությունը, ստանում աշխատավարձ եւ կերակրում ձեր ընտանիքը: Հիմա Հայաստանի ապրանքների ու ծառայությունների կարիքը ոչ ոք չունի կամ համարյա չունի: Ինչպե՞ս ենք մենք ապրելու:
Հարց. Բայց չէ՞ որ մենք ապրում ենք, ներմուծումներ կատարում:
Պատասխան. Անշուշտ: Բայց պարադոքսն էլ այն է, որ այդ ներմուծումները մենք կատարում ենք դրսից մեր հարազատների կողմից ուղարկվող փողի հաշվին. արդեն շուրջ 2,5 մլրդ դոլար տարեկան (պատահական չէ, այդ թիվը մոտավորապես համընկնում է ներմուծումների ծավալի հետ): Դրանց 85%-ը գալիս Ռուսաստանից: Ի՞նչ կլինի, եթե Ռուսաստանը դա արգելի:
Հարց. Ինչո՞ւ պիտի արգելի:
Պատասխան. Չեմ ասում, թե անպայման կանի, բայց կարող է, չէ՞: Ի վերջո այդ գումարը վաստակել են Ռուսաստանի քաղաքացիները (ճիշտ է՝ ազգությամբ հայ), որոնք օգտվել են էներգակիրների ռուսական ներքին գներից, ռուսական պետության անվտանգության համակարգից, ռուսական բանակի ծառայություններից եւ այլն: Ինչո՞ւ պիտի երկար ժամանակ հանդուրժվի նման պարազիտիզմը:
Հարց. Իսկ ինչո՞ւ միջազգային ֆինանսական կառույցները պայման չեն դնում, որ առանց արտահանման աճը աճ չէ:
Պատասխան. Արդեն դնում են: Առանց արտահանման տնտեսական աճը ես անվանել եմ "աճ ինքն իր մեջ": Ապացուցել եմ, մասնավորապես, որ, օրինակ, Ռուսաստանի տնտեսության 7% աճը հավասար է Մեծ Բրիտանիայի 2% աճին: Այս հարաբերությունն էլ ավելի մեծ է Հայաստանի համար: Բանն այն է, որ շուրջ 100 տարի առաջ ստեղծված Լայսպերեսի եւ Պաաշյեի բանաձեւերը, որոնք տնտեսական աճը հաշվարկելու հիմքում են ընկած, չեն ընկալում տնտեսության որակական, կառուցվածքային փոփոխությունները: Իմ այս դիտարկումները բոլոր կոնֆերանսներում ու ատյաններում դրական են ընդունվել: Հայտնի է նաեւ, թե ինչպե՞ս պետք է այդ բանաձեւերը փոխվեն:
Հարց. Եւ այսպես, մենք սպառում ենք ոչ թե այն պատճառով, որ աշխատում ենք, այլ որովհետեւ դրսի մեր հայրենակիցները մեզ օգնո՞ւմ են:
Պատասխան. Հիմնականում՝ այո: 2,5 մլրդ կամ մոտ այդքան ստանում ենք: Ներմուծվում է ապրանք եւ ծառայություն մոտ այդ գումարի չափով: Քանի որ ներմուծման մենաշնորհ կա, դրանով զբաղվում են Ռ. Քոչարյանը, Ս. Սարգսյանը եւ եւս մի քանի մարդ նրանց շրջապատից, ապա այդ փողը ժողովուրդը տալիս է նրանց: Այդ գումարի մի մասը կրկին օգտագործվում է ներմուծումների համար, իսկ ստացված գերշահույթների շուրջ կեսը արտահանվում է կապիտալի տեսքով Հայաստանից դուրս: Արտահանողները նույն վերը նշված ներմուծողներն են: Սա ՀՀ տնտեսության գործունեության մոդելն է:
Հարց. Լավ, չէ՞ որ ինքներդ եք ասում, որ ինչ-որ տնտեսական աճ, այնուամենայնիվ, կա (ճիշտ է, մի քանի անգամ պակաս, քան ներկայացվում է): Այդ դեպքում որտեղի՞ց է այդ աճը:
Պատասխան. Յուրաքանչյուր 1 մլրդ դոլարի լրացուցիչ տրանսֆերտի դեպքում ՀՆԱ-ն մոտավորապես աճում է 5-6 տոկոսով (1 մլրդ դոլարի լրացուցիչ ներմուծման պարագայում ՀՆԱ-ի աճը կազմում է 600-700 մլն դոլար):
Հարց. Իսկ ինչքա՞ն է արտահանվում:
Պատասխան. Անցյալ տարի ԿԲ-ի աշխատակիցներից մեկը հրապարակավ բերանից մի թիվ թռցրեց, ինչից ելնելով` պարզ է, որ կապիտալի արտահանման տարեկան ծավալները ՀՀ-ում կազմում են շուրջ 1 մլրդ դոլար: Բնակչության մեկ շնչին ընկնող կապիտալի արտահանման ծավալներով (330-350 դոլար) Հայաստանը ընդհուպ մոտեցել է ԱՄՆ-ին: Մարդիկ ապշում են. այդ ի՞նչ աղքատ երկիր է, որ կապիտալ է արտահանում եւ այդ ցուցանիշով աշխարհում առաջատար երկիր է համարվում: Դե, արի ու բացատրի` դա մի երկիր է, որտեղ Ռ. Քոչարյանը եւ Ս. Սարգսյանը ստեղծել են մի իշխանություն, որը ներմուծումների մենաշնորհների միջոցով ժողովրդի ձեռքից հավաքում է աշխարհասփյուռ հայության կողմից իբրեւ օգնություն ուղարկած փողը եւ հետո արտահանում արտասահմանում իր իսկ կողմից ստեղծած օֆշորային ընկերությունները: Արտահանում է, որովհետեւ հասկանում է, որ մի օր իշխանությունը զիջելու է եւ կանգնելու հանրության դատի առջեւ:
Հարց. Ուրիշ ի՞նչ բացասական երեւույթներ եք նկատել:
Պատասխան. Ահավոր է սոցիալական վիճակը: Գործազրկության մակարդակը, ըստ ՀԲ-ի հունիսի մոնիտորինգի արդյունքների, կազմում է 27%: Մինչդեռ պաշտոնական վիճակագրությունը ցույց է տալիս 9-10%: Տեղին է հիշեցնել Քոչարյանին. ամեն տարի 40 հազար աշխատատեղ էր ստեղծում: Արդյունքում 10 տարիների ընթացքում գործազրկության մակարդակը չի պակասել (մի բան էլ ավելացել է): Հիշո՞ւմ եք, Ս. Սարգսյանն էլ իր նախընտրական ծրագրով 100 հազ. աշխատատեղ էր ստեղծելու: Երբ հեռուստաընկերություններից մեկով հակադարձեցինք, թե ընկերդ` Ռ. Քոչարյանը, արդեն բոլոր գործազուրկներին տեղավորել է, մնացել է 65 հազ. գործազուրկ, 100 հազ. աշխատատեղ ինչո՞ւ ես ստեղծում, մի իշխանավոր (նախարար) "բացատրեց", թե` այ ընկեր, խոսքը գրանցված գործազուրկների մասին է: Դե, արի ու այդ անգրագետին բացատրի, որ չգրանցված գործազուրկ չի լինում: Մարդը կարող է չաշխատել, բայց գործազուրկ չհամարվել: Այսպիսով, ՀԲ-ի զեկույցը պարզապես փաստեց այն, ինչ ասում էինք մի 6 ամիս առաջ:
Հարց. Ուրեմն ի՞նչ, որեւէ առաջընթացն անհնարի՞ն է:
Պատասխան. Ինչո՞ւ: Եթե երկիրը նորմալ կառավարվի, վիճակն արագորեն կշտկվի: Օրինակ` նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում մենք հստակ ցույց տվեցինք, որ գործող հարկային դրույքների պայմաններում երկրի բյուջեի իրական մեծությունը պետք է կազմի 4 մլրդ դոլար: Կառավարությունը գնաց 2,5 միլիարդանոց բյուջեի վրա: Բայց նույնիսկ այս փոքրիկ բյուջեն կես տարվա արդյունքներով պետք է մեծացվեր: Չէ՞ որ ըստ նույն այդ պաշտոնական թվերի` սղաճը կազմել է ոչ թե 4,5, այլ 9 տոկոս: Այստեղից եկամուտներն ավելանում են: Կառավարությունն արդեն հունիսին պիտի մտներ ԱԺ եւ շուրջ 250 մլն դոլարով ավելացներ բյուջեն (խոսքն իրենց բյուջեի մասին է, Տեր-Պետրոսյանի պարագայում այդ ավելացումը 2 անգամ ավելին կլիներ): Սակայն դա չի արվում: Ավելին, Ռ. Քոչարյանը սրանից մի երկու տարի առաջ օրենք է ընդունել, ըստ որի` բենզինն ու դիզվառելիքը հարկվում են հաստատագրված վճարով (այստեղ շահութահարկ, ակցիզ, այլ հարկեր չկան). բենզինը` 112 դրամ լիտրին, իսկ դիզվառելիքը` 32: Միայն վերջին տարում դիզվառելիքը թանկացել է 48, իսկ բենզինը՝ 22 տոկոսով: Եւ ի՞նչ: Կարծում եք` մի կոպեկ հարկ է ավելացե՞լ: Ոչ: Որովհետեւ բենզինի ու դիզվառելիքի մենաշնորհը Միկայինն ու Ֆլեշինն են: Իմա` Քոչարյանինն ու Ս. Սարգսյանինն են: Իսկ դիզվառելիքի գինը նույնիսկ բենզինից էլ բարձր է: Սա էլ ասեմ. աշխարհում գրեթե միակ երկիրն ենք, եթե նկատի ունենանք, որ 1 լիտր դիզվառելիքից պետությունը 80 դրամով պակաս հարկ է վերցնում, ուր դիզվառելիքը բենզինից թանկ է: Սա անուղղակի հարկ է գյուղացիների վրա (նկատի ունեցեք, հարկն ի վերջո տալիս են ոչ թե Միկան կամ Ֆլեշը, այլ գյուղացին): Ասեմ նաեւ, որ տարեցտարի մեծանում է տարբերությունը գյուղմթերքների մեծածախ եւ մանրածախ գների միջեւ: Ներկայումս այն կազմում է 4 անգամ: 120 դրամով վաճառվող ձմերուկի միայն 30-ն է գյուղացունը: Ինչպե՞ս այս ամենից հետո չհիշես, որ մի քանի տարի առաջ Քոչարյանը սեփականաշնորհեց... կոլտնտեսային շուկաները: Գուցե դրանք էլ շատ արդար չէին, բայց ավելի արդար էին, քան հիմա: Դա սխալ էր: Հակառակը, գյուղացիներին պետք էր դարձնել դրանց բաժնետերերը: Ապա մերժվեց մեծածախ առեւտրի շուկայի ծրագիրը, որով գյուղացիական տնտեսությունները պետք է մասսայականորեն դառնային նման շուկայի բաժնետեր: Հայ ժողովուրդը Քոչարյանի արածները դեռ 10 տարի չի կարողանալու մարսել:
Հարց. Պարոն Բագրատյան, իշխանություններն անընդհատ խոսում են բարեփոխումների, կոռուպցիայի դեմ պայքարի մասին: Այստեղ ի՞նչ է արվում:
Պատասխան. Միշտ պետք է հակառակը հասկանալ: Կոռուպցիայի դեմ սրանք ինչքան շատ են խոսում, այնքան իրականում այն ավելի մեծ չափերի է հասնում: Վերցնենք նույն բենզինի խնդիրը: Հիշո՞ւմ եք, նախընտրական թեժ պայքարի շրջանում ընդդիմությունը պնդում էր, որ բենզինի կեսը չի հարկվում եւ այն բյուջե մտնելու փոխարեն մտնում է վերեւների գրպանը: Մեզ հակադարձեցին, թե այդպիսի բան չկա: Եւ ահա, խնդրեմ, ՀԲ վերը հիշատակած զեկույցում կարդում ենք այսպիսի թվեր բենզինի սպառման ծավալների վերաբերյալ. 2004թ.՝ 206 հազ. տ, 2006թ.` 171 հազ. տ: Արժե նշել, որ, օրինակ, 1996-ին բենզինի սպառումը կազմել է 237 հազ. տ: Սա այն դեպքում, երբ Քոչարյանը ամեն շաբաթ մեզ հիշեցնում էր, որ երկիր տարեկան 20-25 հազ. մեքենա է մտնում: Կնշանակի` այդ 10 տարիների ընթացքում մարդատար մեքենաների թիվը եռապատկվել է: Մի քանի ամիս առաջ ասում էին, իբր թե ավելացել է գազով աշխատող մեքենաների թիվը: ՀԲ-ն սա էլ է ուսումնասիրել. ընդամենը 15 տոկոսն է գազով աշխատում: Բա երբ իրենց պետք է, ասում են` մեքենաների թիվն ավելացել է, տեսեք, որ լավ ենք ապրում, իսկ երբ ասում ես` բա բենզինը, ասում են` պակասել է: Կոռուպցիայի մի այլանդակ օրինակ էլ, ի դեպ, կազմակերպված նախագահ Քոչարյանի եւ իր շարունակությունը գտած վարչապետ Ս. Սարգսյանի, ապա նախագահ ու վարչապետ Սարգսյանների օրոք, գազի սուբսիդիաներն են: Բանն այն է, որ մի երկու տարի առաջ Հրազդանի ՊՇԷԿ-ի 5-րդ էներգաբլոկը վաճառվում է ռուսներին 250 մլն դոլարով: Պատկերացնո՞ւմ եք, Քոչարյանը որոշում է այդ գումարը բյուջե չմտցնել եւ սուբսիդավորել արդյունաբերությունը (մի կողմ թողնենք նման որոշման տնտեսագիտական անհեթեթությունը): Եւ ահա, այդ գումարից 137,5 մլն դոլարը բաժին է հասնում 2 ցեմենտի գործարաններին. Արարատ (Ռ. Քոչարյան, Գ. Ծառուկյան, Հ. Աբրահամյան) եւ Հրազդան (Ս. Սարգսյան, Մ. Բաղդասարով): Հա, մի երեք մլն էլ աղքատներին են տալիս: Նման "սուբսիդիաներից" հետո Հրազդանի գործարանը, որը, ի դեպ, Մ. Բաղդասարովը սեփականաշնորհել է կոպեկներով, ահռելի գումարով վաճառվեց: Ու ոչ ոք չասաց` եղբայր, հլա բեր այդ սուբսիդիան, որը ժողովրդի փողն էր, ետ տուր: Բաղդասարովը նման գործունեության լավ փորձ ունի. 4 տարի առաջ 400 հազ. դոլարով գնեց Հայխնայբանկը, իսկ 2 տարի անց 28 միլիոնով վաճառեց ռուսներին: Բացարձակապես կոպեկ չտալով` վերցրեց ՀԱՈւ-ի բոլոր չվերթները եւ մի օր էլ, հիշեք, "Արմավիան" մի քանի հարյուր միլիոն դոլարով կվաճառի ինչ-որ մեկին: Հուսով եմ` Ս. Սարգսյանին Միխայիլ Բաղդասարով անուն ազգանունը "ծանոթ" է:
Հարց. Իսկ միգուցե 100 օրը քիչ է, դեռ նոր պիտի տեսնենք իշխանությունների հակակոռուպցիոն ու բարեփոխիչ դեմքը:
Պատասխան. Ամենեւին: Արդեն հասցրել ենք տեսնել նաեւ սրանց գործունեության պտուղները: Փայլուն օրինակ է Թեղուտը: Ինչպես գիտեք, ՀՀ-ի հիմնական հանքային հարստությունը` Քաջարանը, գտնվում է Քոչարյանի վերահսկողության տակ: Այս մի քանի միլիարդ դոլարի արժեք ունեցող ակտիվը օտարվել է ինչ-որ գերմանական ընկերության 2 ամսվա շահույթի գումարով: Լավ իմանալով, թե ինչպես է աշխատել Քոչարյանը, ակնհայտ է, թե ում ականջներն են այդտեղ ցցված: Եւ ահա, ստացվեց այնպես, որ մյուս խոշոր հանքը` Թեղուտը, պետք է սկսեր իր գործառույթները Սարգսյանների օրոք: Կարելի՞ էր գոնե մի անգամ ազնիվ, անաչառ մեխանիզմների ու մրցույթների միջոցով վստահություն վայելող մի ձեռնարկ կայացնել: Իհարկե: Բայց չարին: Նախ անտառ կարելի էր կտրել, եթե նախօրոք այն տնկվում է նույն այդ կտրողի կողմից: Ընդ որում, չի կարելի բավարարվել կտրված անտառի դիմաց անտառտնտեսությանը ինչ-որ դրամական փոխհատուցում տալով: Այստեղ ավելորդ չէ նշել, որ անտառը գտնվում է, չգիտես ինչու, ոչ թե բնության, այլ արտադրական գերատեսչության՝ գյուղնախարարության կազմում (տվել են այդ 110 թե 120-ամյա կուսակցությանը, որպեսզի իր "հայրենասիրական պոռթկումները" կարողանա բավարարել): Երկրորդ` Վ. Մեջլումյանը, որին տվել են Թեղուտի իրավունքը, որի անձի դեմ ասելու որեւէ վատ բան չկա, ստրատեգիական ինվեստոր չէ: Նա այդ նույն հանքերի գրավի մեխանիզմի միջոցով վարկ է վերցրել (ձեզանից ում էլ տային այդ հանքերը, մի քանի հարյուր միլիոն դոլար վարկ վերցնելը, հավատացեք, պրոբլեմ չէ): Երրորդ, նախատեսված է շահույթներում պետության մասնակցության մի հիմար մեխանիզմ. ինչքան շահութաբերությունը մեծանա, այնքան պետության փայաբաժինը կմեծանա: Այս պարագայում ներդնողի կողմից ծախսերի ուռճացումը պետությունը ունեզրկելու փորձված ձեւ է:
Հարց. Բայց ինչպե՞ս վարվել: Ի վերջո հանքերը պիտի շահագործվե՞ն, թե՞ ոչ:
Պատասխան. Իհարկե: Բայց խոսքը հանքի, հանրային հարստության մասին է: Օրինակ` կարելի էր ամեն տարվա բյուջեն հաստատելիս, կախված պղնձի եւ մոլիբդենի գնից, պետության բյուջե փոխանցվող հաստատագրված գումարը մեծացնել (ճշտել): Կամ էլ Քաջարանն ու Թեղուտը սեփականաշնորհել ժողովրդական ձեռնարկության տեսքով՝ մասսայական բաժնետոմսեր թողարկելով:
Հարց. Միգուցե դեռ գլխի չե՞ն ընկել: Կամ էլ զբաղվում են մաքսային ու հարկային բարեփոխումներով:
Պատասխան. Ի՞նչ մաքսային կամ հարկային բարեփոխումների մասին է խոսքը: Ընդամենը այդ ծառայություններին ասվում է, թե իբր կաշառք մի վերցրեք: Դա ի՞նչ բարեփոխում է: Կարծես թե մինչ այդ դրանց կաշառք վերցնելը օրենքի պահանջ էր (ի դեպ, այդ գործողություններով Սարգսյանները քար են նետում Քոչարյանի բոստանը): Բայց, նախ, այդ բարեփոխումները Ս. Սարգսյանի հովանավորյալներին չի վերաբերում: Երկրորդ` Ս. Սարգսյանը լավագույն դեպքում վատագույն ձեւով կպայքարի, ինքս դրան չեմ էլ հավատում, Քոչարյանի տնտեսական հանցագործությունների դեմ (աչքին թոզ փչելու նպատակով): Իրականում օրըստօրե կկենտրոնացնի հարստությունն իր ձեռքերում: Եւ ընդհանրապես, օրենք է, ազնիվ լինելու շանս ունի միայն ընտրված իշխանությունը: Այլապես ինչի՞ է նման Ս. Սարգսյանի իշխանությունը: Պատկերացրեք` ձեր թաղամասում տան գողություն է կատարվել: Հայտնի է դարձել, թե ով ում տունն է թալանել: Եւ ահա, եկել է Ս. Սարգսյանը եւ դադարեցրել գողությունը: Սակայն ոչ թե գողին է պատժել, այլ այդ տունը տվել է գողին: Նա էլ հո ինքն իրենից չի՞ գողանա: Չէ, կուզիկին միայն գերեզմանը կուղղի: Այս իշխանության քաղաքական ապաստանը պետք է գերեզմանատունը լինի:
ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ՎՐԱՑ-ՀԱՐԱՎՕՍԵԹԱԿԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Արդեն երրորդ օրն է, ինչ վրաց-հարավօսեթական հակամարտության գոտում տեղի են ունենում ըստ էության պատերազմական գործողություններ։ Ռազմական կոնֆլիկտը շարունակվում է, զոհերի թիվը, մեծագույն մասը քաղաքացիական բնակչութունից, տարբեր տվյալներով անցնում է 2000-ի սահմանը։
Հայաստանի Համաժողովրդական շարժումն իր խորը անհանգստությունն ու ցավակցությունն է հայտնում ծավալված ողբերգական դեպքերի ու մարդկային զոհերի առիթով՝ համարելով որ այդօրինակ հակամարտությունները պետք է կարգավորվեն միմիայն խաղաղ բանակցությունների ճանապարհով։
Պատերազմական գործողությունները դուրս են եկել հակամարտության գոտու սահմաններից։ Վտանգի տակ են Հայաստանի Հանրապետություն մտնող կարեւոր ճանապարհները եւ կոմունիկացիաները, որոնք կենսական նշանակություն ունեն երկրի անվտանգության համար։ Անապահով վիճակում են հայտնվել վրացական հանգստավայրերում եւ այլ վայրերում գտնվող Հայաստանի 10.000-ից ավելի քաղաքացիներ, ինչպես նաեւ ողջ վրացահայությունը։
Այս պայմաններում, երբ յուրաքանչյուրը ժամը կարող է ճակատագրական լինել, ՀՀ դե ֆակտո նախագահ Սերժ Սարգսյանը իր շքախմբով անվրդով շարունակում է օլիմպիական հանգիստը եւ զվարճանքները Չինաստանում։ Սերժ Սարգսյանի՝ երկրի ղեկավարի համար արտառոց այս պահվածքը, ցավոք, բնական ու բնութագրական է նրա համար։ ՄԵնք դատապարտում ենք Սերժ Սարգսյանի՝ ազգային անվտանգության եւ երկրի քաղաքացիների ճակատագրի նկատմամբ դրսեւորած հանցավոր անտարբերությունը։ Երկրի իշխանություններից պահանջում ենք իրավիճակից թելադրված համարժեք միջոցներ ձեռնարկել՝ համապատասխան օգնություն ցուցաբերելու մեր քաղաքացիներին, ինչպես նաեւ ռուսական եւ վրացական իշխանությունների հետ անհրաժեշտ կոնսուլտացիաներ անցկացնել՝ Հայաստանի անխափան մատակարարումն ապահովող կոմունիկացիաների գործունեությունը չվտանգելու նպատակով։
ՀԱՄԱԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՇԱՐԺՄԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ
via Payqar
Հայաստանի Համաժողովրդական շարժումն իր խորը անհանգստությունն ու ցավակցությունն է հայտնում ծավալված ողբերգական դեպքերի ու մարդկային զոհերի առիթով՝ համարելով որ այդօրինակ հակամարտությունները պետք է կարգավորվեն միմիայն խաղաղ բանակցությունների ճանապարհով։
Պատերազմական գործողությունները դուրս են եկել հակամարտության գոտու սահմաններից։ Վտանգի տակ են Հայաստանի Հանրապետություն մտնող կարեւոր ճանապարհները եւ կոմունիկացիաները, որոնք կենսական նշանակություն ունեն երկրի անվտանգության համար։ Անապահով վիճակում են հայտնվել վրացական հանգստավայրերում եւ այլ վայրերում գտնվող Հայաստանի 10.000-ից ավելի քաղաքացիներ, ինչպես նաեւ ողջ վրացահայությունը։
Այս պայմաններում, երբ յուրաքանչյուրը ժամը կարող է ճակատագրական լինել, ՀՀ դե ֆակտո նախագահ Սերժ Սարգսյանը իր շքախմբով անվրդով շարունակում է օլիմպիական հանգիստը եւ զվարճանքները Չինաստանում։ Սերժ Սարգսյանի՝ երկրի ղեկավարի համար արտառոց այս պահվածքը, ցավոք, բնական ու բնութագրական է նրա համար։ ՄԵնք դատապարտում ենք Սերժ Սարգսյանի՝ ազգային անվտանգության եւ երկրի քաղաքացիների ճակատագրի նկատմամբ դրսեւորած հանցավոր անտարբերությունը։ Երկրի իշխանություններից պահանջում ենք իրավիճակից թելադրված համարժեք միջոցներ ձեռնարկել՝ համապատասխան օգնություն ցուցաբերելու մեր քաղաքացիներին, ինչպես նաեւ ռուսական եւ վրացական իշխանությունների հետ անհրաժեշտ կոնսուլտացիաներ անցկացնել՝ Հայաստանի անխափան մատակարարումն ապահովող կոմունիկացիաների գործունեությունը չվտանգելու նպատակով։
ՀԱՄԱԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՇԱՐԺՄԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ
via Payqar
Where is SS?
Things are getting uglier and uglier in Georgia. Where is SS and what is the Armenian government doing to first of all accommodate the refugees from Georgia and also provide humanitarian aid to our neighbors?
Where is Serj Sargsian?
Where is Serj Sargsian?
Sunday, August 10, 2008
Bombing the bejesus out of people.
Watched some footage of the bombing of targets in Georgia. inside civilian populated areas Apparently, Russia still uses dumb bombs. It's probably more cost effective even if they sometimes don't reach their targets. Or maybe they don't have the technology of laser guided or GLONASS enabled bombs.
The dangers of being a puppet of faraway powers.
The spillover of fighting into Georgia proper is very similar to the bombing of the Serbs by the US in Bosnia in the early 90-s and the bombing of Serbia proper in 99. In both cases, the Serbs were the Russian allies on the US's turf and the bombing, consequently, was done by the US. The US was close by and Russia was far away. As a result of that choice of an ally (some may argue that they had no choice), Serbia was severely punished.
Now it's Georgia's turn. They have pinned their hopes on a faraway ally, the US, but they are on a Russian turf. It's Russia's turn to do what the US did in 1999.
Now, what does this mean for Armenia? So far, Armenia has hedged its foreign policy - be a Russian ally but maintain close ties with the US. Armenia may not be "beta-neutral" (beta neutral strategy in investing does not lose whichever way things move) but hedging is better than committing to a single partner.
So, what does this all mean for Armenia? Economically, this will mean harder times ahead. Georgia is the transit route for the Russian gas for Armenia. If Russia stops its delivery to the Georgians, it will cut off the Armenian supplies even though the Georgians have a diversified supply from Azerbaijan the the impact from the cutoff will not be severe for them. Georgia is also a route for the Armenian imports and exports through the Georgian roads, railway and ports. If the Russians bomb these (the port of Poti has reportedly already been bombed) then these routes will affect the economic situation of the country.
As such, it is in Armenia's interest to have an active role in trying to bring the hostilities to an end in such a way that the Russians, as important allies, and Georgians, as an important neighbor, have a positive outlook on the Armenian efforts.
A second point is to reflect on the long-term alliance calculations. If Russia kicks ass and the US leaves Georgia twisting in the wind then the Armenian choice of a close alliance with the Russians would be justified. If, on the other hand, the Russians end up as the losers in this, it will be a clear signal that they are incapable of any serious role in the Caucasus and some of the Armenian policy choices will need to be revised.
Now it's Georgia's turn. They have pinned their hopes on a faraway ally, the US, but they are on a Russian turf. It's Russia's turn to do what the US did in 1999.
Now, what does this mean for Armenia? So far, Armenia has hedged its foreign policy - be a Russian ally but maintain close ties with the US. Armenia may not be "beta-neutral" (beta neutral strategy in investing does not lose whichever way things move) but hedging is better than committing to a single partner.
So, what does this all mean for Armenia? Economically, this will mean harder times ahead. Georgia is the transit route for the Russian gas for Armenia. If Russia stops its delivery to the Georgians, it will cut off the Armenian supplies even though the Georgians have a diversified supply from Azerbaijan the the impact from the cutoff will not be severe for them. Georgia is also a route for the Armenian imports and exports through the Georgian roads, railway and ports. If the Russians bomb these (the port of Poti has reportedly already been bombed) then these routes will affect the economic situation of the country.
As such, it is in Armenia's interest to have an active role in trying to bring the hostilities to an end in such a way that the Russians, as important allies, and Georgians, as an important neighbor, have a positive outlook on the Armenian efforts.
A second point is to reflect on the long-term alliance calculations. If Russia kicks ass and the US leaves Georgia twisting in the wind then the Armenian choice of a close alliance with the Russians would be justified. If, on the other hand, the Russians end up as the losers in this, it will be a clear signal that they are incapable of any serious role in the Caucasus and some of the Armenian policy choices will need to be revised.
Friday, August 08, 2008
Disinformation in full swing.
The Russians claim that Tskhinvali is under their control. The Georgians say the same thing.
One thing is clear, though. Tskhinvali has been badly damaged as a result of the Georgian attack on it with Grad rockets. While these rockets make more sound than damage individually, the barrage we have seen has undoubtebly done a lot of damage to the city. When you consider that the city was full of citizens, it becomes clear that what the Georgians did was very wrong.
One thing is clear, though. Tskhinvali has been badly damaged as a result of the Georgian attack on it with Grad rockets. While these rockets make more sound than damage individually, the barrage we have seen has undoubtebly done a lot of damage to the city. When you consider that the city was full of citizens, it becomes clear that what the Georgians did was very wrong.
Thursday, August 07, 2008
South Ossetia.
The news outlets report heavy fighting near Tskhinvali, the capital city of South Ossetia. This cannot be good news for Armenia. The direct impact of this is destabilization of the region. The indirect result is the effect this is going to have on Azerbaijan and their desire to do the same to Artsakh.
Wednesday, August 06, 2008
Մի Տնից Չենք, Մի Հալի Ենք
The latest chapter of Nikol Pashinian's story 'The Other Side of the World' features an Armenian migrant worker called Vardan in Japan who communicates with Korean co-workers and yet neither he knows Korean nor does the Korean guy know Armenian.
The funny thing is that I knew a person (incidentally, a construction worker like Vardan) like that here, in the US who only knew Armenian and Russian. He didn't know English and yet communicated with his boss on the phone (who didn't know either Armenian or Russian) and they seemed to understand each other. However, he could not communicate with his kids who only knew English. All the communication had to go through his wife who knew only Russian and English.
The funny thing is that I knew a person (incidentally, a construction worker like Vardan) like that here, in the US who only knew Armenian and Russian. He didn't know English and yet communicated with his boss on the phone (who didn't know either Armenian or Russian) and they seemed to understand each other. However, he could not communicate with his kids who only knew English. All the communication had to go through his wife who knew only Russian and English.
Beijing games.
Amanda Beard photo © Reuters/Scanpix
Free Tibet photo © AFP/Scanpix
The Beijing games are going to drag China to the democratic world. The ruling communist party will undoubtedly be kicking and screaming but it's going to happen. Already there have been two publicity stunts there. First, Amanda Beard showcased her anti-fur photo in Playboy (to the great enthusiasm of the journalists present). Then two Brits and two Americans were arrested for putting up a 'Free Tibet' banner near the 'Bird's Nest' stadium. Obviously, the foreigners can get away with such things. The last time the Chinese citizens tried something like that, it turned into a riot with troops brought in (the protests in Tibet a few months ago).
Let's just hope that the reaction of the communist party will not be isolationism but loosening their grip on freedom of speech.
Let's just hope that the reaction of the communist party will not be isolationism but loosening their grip on freedom of speech.
Tuesday, August 05, 2008
March 1 dispersal of the demonstrators at Liberty Square.
This is a photo published at Haykakan Jamanak demanding to know who the people in the picture, clad in unmarked black outfits and beating up the demonstrators, are.
What caught my attention is the elderly man on the left side of the picture who has been thrown to the ground and looks like is about to get beaten up.
What caught my attention is the elderly man on the left side of the picture who has been thrown to the ground and looks like is about to get beaten up.
Վերջին հինգ ամիսներին բազմիցս հայտարարություններ են եղել այն մասին, որ մարտի 1-ի առավոտյան ժամը 06.30-ի սահմաններում Ազատության հրապարակի նստացույցի մասնակիցների վրա հարձակված անձինք ոստիկաններ չեն եղել: Ավելին, նրանց հագուստները միանման սեւ են եղել եւ որեւէ տարբերանշան չեն ունեցել: Վերը բերված լուսանկարն արվել է մարտի 1-ի առավոտյան ժամը 6.30-ի սահմաններում Ազատության հրապարակից դեպի Մաշտոցի պողոտա-Թումանյան խաչմերուկ տանող արահետում: Նկարում պատկերված սեւազգեստ գրոհայինները հրապարակում մարդկանց ջարդելուց հետո սկսել են նրանց հետապնդել: Իսկ ոստիկանները կողքից հետեւել են այդ ամենին` ձեռի հետ բռնելով փախչող քաղաքացիներին: Սեւազգեստ հրոսակները խոսել են ղարաբաղցիներին հատուկ ռուսերեն ակցենտով: ՀՀ իրավապահները կարող են բոլոր հարցերի պատասխանները տալ, եթե հանրությանը պարզաբանեն, թե ովքեր են նկարում պատկերված հրոսակները` անուն առ անուն:
Monday, August 04, 2008
A victory for Vazgen Manukian.
Looks like Mr. Vazgen Manukian is slowly expanding his shady influence on Armenia. First, he unleashed a campaign against Levon Ter-Petrosian and the Sharjum. Then he endorsed the RK-SS duo and their tactics. After that, his buddy and one time party apparatchik Tigran Sargsian became the Prime Minister.
Now another buddy of his, an infamous windbag Shavarsh Kocharian, has become the Deputy Foreign Minister. It's only a matter of time until Mr. Manukian is given a comfy position as well for his support of the regime.
BTW: It looks like Mr. Shavarsh Kocharian was appointed to this position illegally. He was given this position by SS. The constitution allows the president to appoint people only if he has that right given to him by the constitution or a law (article 55, paragraphs 4 and 5). SS has appointed Mr. Kocharian not based by the constitution or a law but based on a presidential decree for organizing the work of the government. A presidential decree is not a law (a law is something that is passed by the parliament).
So, SS has managed to commit yet another illegitimate act. Congratulations!
Now another buddy of his, an infamous windbag Shavarsh Kocharian, has become the Deputy Foreign Minister. It's only a matter of time until Mr. Manukian is given a comfy position as well for his support of the regime.
BTW: It looks like Mr. Shavarsh Kocharian was appointed to this position illegally. He was given this position by SS. The constitution allows the president to appoint people only if he has that right given to him by the constitution or a law (article 55, paragraphs 4 and 5). SS has appointed Mr. Kocharian not based by the constitution or a law but based on a presidential decree for organizing the work of the government. A presidential decree is not a law (a law is something that is passed by the parliament).
So, SS has managed to commit yet another illegitimate act. Congratulations!
Friday, August 01, 2008
HZh.am driver taken to an unknown direction.
In preparation for the meeting today in Yerevan, the driver working for the Haykakan Jamanak, Gagik Hovakimian, was taken away by unknown people. He was taken away in a white Lada-06 car by people wearing police uniforms. So far his whereabouts are unknown.
Gagik Hovakimian was in the Aragatzotn Marz together with journalist Anna Zakharian who was preparing a report about the lock down of the transportation going to Yerevan. Compared to previous lock-downs prior and during the opposition meetings, the roadblocks to Yerevan this time are far more intensive.
Gagik Hovakimian was in the Aragatzotn Marz together with journalist Anna Zakharian who was preparing a report about the lock down of the transportation going to Yerevan. Compared to previous lock-downs prior and during the opposition meetings, the roadblocks to Yerevan this time are far more intensive.